جامعه شناسی معرفت هگل

جامعه شناسی معرفت و معرفت شناسی اجتماعی ، تفاوت بنیانی یا ماهوی مشخص و بارزی با یکدیگر ندارند و به یک معنی ، هردو هدف و رسالت واحدی دارند: اولی بر آن است که معرفت را جامعه شناسی کند؛ یعنی نشان دهد که چگونه انواع معرفت ، به نحوی مرتبط با یا تغذیه شده از، یا متأثر از، یا تعیینشده توسط جامعه ای است که در آن روییده و مطرح شده است. خاستگاه اولیه ی جامعه شناسی معرفت ، حوزه ی جامعه شناسی است و مانند جامعهشناسی شهری، جامعه شناسی صنعتی، جامعه شناسی دین و جامعه شناسی سیاسی از اعضای خانواده ی جامعه شناسی مادر محسوب میشود. اما معرفتشناسی اجتماعی ، عضوی از حوزه ی معرفت شناسی است؛ با این تفاوت که درحالیکه معرفت شناسی اجتماعی در پی برقراری نوعی ربط میان معرفت و جامعه است ، معرفت شناسی به نحو پیشینی و انتزاعی یا فلسفی به موضاعاتی از قبیل امکان معرفت، چگونگی حصول معرفت و موازین معرفت می پردازد. اکنون اهمیت مباحث معرفت شناسی )اپیستمولوژیک( بر کسی پوشیده نیست. در فلسفه جدید، معرفت شناسی به حدی مهم است که به جرأت می توانگفت: فلسفه غرب بیشتر شأن معرفت شناسانه دارد تا هستی شناسانه آنتولوژیک . بنابراین میتوان اینچنین بیان کرد که جامعه شناسی معرفت ، روی همرفته جریانی جامعه شناختی تر و معرفت شناسی اجتماعی ، جریانی فلسفی تر است. نکته ی دیگر در این باب این است که هم جامعه شناسی معرفت و هم معرفت شناسی اجتماعی ، بالنسبه جدیدالولاده اند و به سرعت در حال تغییر و تحول. جامعه شناسی معرفت ، به منزله ی حوزه ای مستقل ، جدی وقدرتمند از دانش بشری در اکثر همایشهای بین المللی و در میان جامعه شناسان و فیلسوفان از اهمیت ویژه ای برخوردار است