پتانسیل یابی مکانی نیروگاه خورشیدی بر اساس توانهای محیطی و اقلیمی مناطق خشکو نیمه خشک با استفاده از روش TOPSIS در راستای آمایش سرزمین و توسعه پایدار (مطالعه موردی استان سمنان)

حدود سه چهارم مساحت کشور ما در مناطق گرم و خشک قرار دارد، لذا این مسئله ضرورت مطالعه و توجه به پتانسیل هایاقلیمی نواحی بیابانی را در جهت بهره گیری از انرژی های پایدار این مناطق، ایجاب می نماید. انرژی خورشیدی در مقایسه با سایر منابعانرژی یکی از مهمترین ، قابل دسترس ترین و پاک ترین منابع کره زمین است . این انرژی به عنوان یک منبع مفید و تجدیدپذیر که فاقدخطر و اثرات نامطلوب زیست محیطی است می تواند در مناطقی که محدودیت منابع زیرزمینی دارند و همچنین مناطق خشک و نیمهخشک از جمله ایران برای رشد و توسعه اقتصادی استفاده گردد .آمایش سرزمین ) Spatial planning ( شامل تنظیم روابط و کنشهای متقابل بین عوامل انسانی، اقتصادی و عوامل محیطی به منظور ایجاد سرزمینی مبتنی بر بهره گیری بهینه و پایدار از استعدادهایانسانی و محیطی می باشد. امروزه یکی از شاخص ها و معیار های توسعه یافتگی، میزان انطباق برنامه های اجرائی هر کشور با مبانی ومطالعات جامع آمایش سرزمین می باشد. با توجه به اینکه استان سمنان در موقعیتی واقع شده که در اکثر روزهای سال دارای آسمانیصاف، و تابستان های طولانی، گرم و خشک دارد میتواند بخش عظیمی از انرژی موردنیاز خود را از تابش نور خورشید تأمین کند. -همچنین برای کاهش آلودگیهای مختلف ناشی از مصرف سوختهای فسیلی و استفاده بهینه از نفت، گاز و ذغال سنگ لازم است به انرژیخورشیدی و بادی که منبع لایزال و سازگار با محیط است، توجه بیشتری شود. هدف از این تحقیق پتاسیل یابی مکانی استان سمنان بهلحاظ توان محیطی و اقلیمی جهت یافتن منطقه یا مناطق مستعد و دارای پتانسیل بالقوه برای احداث نیروگاه خورشیدی در راستایآمایش سرزمین و توسعه پایدار می باشد . لذا در ابتدا بررسی عوامل محیطی و عوامل مؤثر بر انرژی خورشیدی پرداخته شده و مناطقمستعد استان شناسایی شدند . این مهم با توجه به تحلیل محیطی و اقلیمی از جمله تحلیل ساعات آفتابی به عنوان مهمترین پارامتر دربهره برداری از انرژی خورشیدی و پارامترهای مؤثر بر ساعات آفتابی شامل ابرناکی ، روزهای گردوخاک ، رطوبت نسبی ، ارتفاع وبارش سالانه ، با استفاده از تکنیک topsis جهت احداث نیروگاه های خورشیدی مورد بررسی قرار گرفت . نهایتاً اولویت های مناطق با پتانسیل مناسب جهت بهره برداری از انرژی خورشید ، بدست آمد . نتایج مبین آن است که منطقه سمنان و شاهرود به ترتیب دراولویت های اول و آخر جهت احداث نیروگاه خورشیدی می باشند.

کلیدواژه ها:

پ تانسیل یابی مکانی ، نیروگاه خورشیدی ، آمایش سرزمین ، تکنیک topsis ، استان سمنان