بررسی اثرات فرسودگی بذر بر جوانه زنی، استقرار و عملکرد گیاهچه های سه رقم ماش در شرایط آب و هوایی شمال خوزستان

به منظور بررسی اثر فرسودگی بذر بر خصوصیات جوانه زنی و گیاهچه ای ارقام ماش آزمایشی بصورت فاکتوریل با طرح پایه کامل تصادفی در چهار تکرار در آزمایشگاه تکنولوژی بذر واحد تحقیقات ثبت وگواهی بذر ونهال خوزستان و جهت بررسی اثر فرسودگی بر استقرار و عملکرد ارقام ماش، آزمایشی به صورت فاکتوریل با طرح پایه بلوک کامل تصادفی در چهار تکرار در مزرعه مرکز تحقیقات صفی آباد دزفول در تابستان سال زراعی 1391 اجرا گردید. فاکتور اول، ارقام ماش (پرتو، گوهر و هندی) و فاکتور دوم، تیمارهای فرسودگی(مدت زمان های 2، 4 و 7 روز) و شاهد (بدون پیش تیمار) بودند. نتایج آزمایش نشان داد اثر رقم و فرسودگی هر یک به تنهایی معنی دار شدند. اما اثر متقابل رقم و فرسودگی در هیچ یک از صفات آزمایشگاه معنی دار نشد. همچنین نتایج آزمایشات انجام شده در سطح مزرعه نشان داد که فرسودگی بذر بطور معنیداری موجب کاهش استقرار گیاهچه ارقام ماش شد و بالاترین درصد سبز شدن با میانگین 72/22 درصد متعلق به تیمار شاهد و کمترین درصد سبز شدن با میانگین 61/66 درصد متعلق به تیمار 7 روز فرسودگی بود. مقایسه میانگین عملکرد دانه تیمارهای فرسودگی نیز نشان داد که بیشترین عملکرد دانه مربوط به تیمار شاهد با متوسط عملکرد 2/59 تن در هکتار و کمترین عملکرد دانه متعلق به تیمار 7 روز فرسودگی با متوسط عملکرد 1/42 تن در هکتار بود. بین ارقام نیز، ارقام هندی و گوهر با مقادیر 1/97 و 1/80 تن در هکتار دارای تفاوت معنی داری با رقم پرتو با 1/94 1 تن در هکتار داشت. به طورکلی نتیجه گیری می شود که فرسودگی بذور با کاهش خصوصیات گیاهچه ای و استقرار گیاهچه موجب عدم استفادهاز امکانات محیطی می شود که در نهایت موجب کاهش عملکرد دانه می شود.

کلیدواژه ها:

ماش ، جوانه زنی ، فرسودگی بذر ، عملکرد