تاثیر آلودگی هوا بر میزان کارتنوئید، آنتوسیانین ، کربوهیدرات های کل در سه گونه درختی (اقاقیا، زبان گنجشک و عرعر) در محدوده کارخانه آلومینیوم اراک

در طی چند دهه اخیر به علت پیشرفت صنایع و گسترش شهر نشینی میزان آلاینده های هوا رو به افزایش است. آلاینده های هوا به عنوان تنش های غیر زیستی باعث آسیب به موجودات زنده می شوند. گیاهان تحت تاثیر آلودگی هوا تغییرات بیوشیمیایی ، فیزیولوژیکی و ساختاری متعددی پیدا می کنند. بررسی اثر آلاینده های هوا و تعیین میزان مقاومت گیاهان در محدوده کارخانه آلومینیوم اراک با تکیه بر میزان متابولیت هایی مانند انتوسیانین، کارتنوئید، کربوهیدرات کل برگ در گیاهان اقاقیا، زبان گنجشک و عرعر موضوع این تحقیق بوده است. ابتدا با استفاده از اطلاعات سازمان حفاظت محیط زیست و اداره کنترل کیفیت هوا محدوده کارخانه آلومینیوم در حاشیه شهر اراک به عنوان منطقه آلوده و منطقه هفتاد قله در فاصله 35 کیلومتری شهر اراک به عنوان منطقه پاک انتخاب شد و نمونه برگ های گیاهان اقاقیا ، زبان گنجشک و عرعر در شهریور ماه 1392 به طور همزمان از این دو منطقه برداشت گردید. میزان آنتوسیانین، کاروتنوئید و کربوهیدرات کل با استفاده از روش اسپکتروفتومتری تعیین و مقایسه شد. تجزیه و تحلیل داده ها با نرم افزار SPSS16 و Excel مقایسه میانگین ها بر اساس آزمون T انجام شد. نتایج نشان داد آلودگی هوا بر میزان آنتوسیانین ، کاروتنوئید و کربوهیدرات کل اقاقیا در منطقه آلوده نسبت به منطقه پاک تاثیر معنی داری (سطح 5%) نداشت در برگ گیاه زبان گنجشک منطقه آلوده، آلودگی هوا باعث افزایش معنی دار (سطح 5%) کارتنوئید شد ولی بر میزان آنتوسیانین و کربوهیدرات کل برگ تاثیر معنی داری نداشت. میزان آنتوسیانین ، کربوهیدرات کل در برگ گیاه عرعر منطقه آلوده در مقایسه با گیاه مشابه از منطقه پاک کاهش معنی دار (سطح 5%) نشان داد اما میزان کاروتنوئید تغییر معنی داری نداشت. نتایج حاصل از یافته های مقاومت احتمالی گیاهان اقاقیا و زبان گنجشک را نسبت به آلودگی هوای منطقه نشان می دهد.

کلیدواژه ها:

آلودگی هوا ، انتوسیانین ، کارتنوئید ، کربوهیدران کل ، اقاقیا ، زبان گنجشک ، عرعر