اثر خشکی انتهای فصل بر عملکرد و برخی خصوصیات مرفولوژیکی گندم نان در شرایط مزرعه و آزمایشگاه

در این پژوهش در این چهل و د و ژنوتیپ گندم نان در سال زراعی 86-1385 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل در قالب طرح لاتیس مستطیل ساده در دو تکرار کشت گردید . برای اعمال تنش خشکی دو بار آبیاری بعد از گلدهی انجام نشد . جهت ارزیابی ژنوتیپها از شاخص ها ی حساسیت به تنش خشکی، شاخص تحمل، میانگین هندسی، شاخص تحمل تنش و شاخص تحمل به خشکی تغییر شکل یافته استفاده گردید. برای ارزیابی مراحل اولیه رشد ژنوتیپ های مورد مطالعه، پژوهش دیگری در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه بلوک های کامل تصادفی در آزمایشگاه بیوتکنولوژی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل انجام شد. فاکتور A دارای سه سطح فشار اسمزی و فاکتور B شامل ژنوتیپ های گندم بود.برای ایجاد فشارهای اسمزی از پلی اتیلن گلیکول 6000 استفاده شد. تعداد و طول ریشه های اولیه و طول کلئوپتیل اندازه گیری شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که در سطح احتمال 1% فارس بین این صفات اختلاف معنی دار وجود داشت . با مقایسه میانگین ها معلوم شد که بیشترین طول کلئوپتیل و ریشه های اولیه در فشار اسمزی 8- بار به ژنوتیپ های Aghbugda/90Zhong87/4/Spn ،Viking/5/Gds/4/Anza/3/Pi و Mv 17/Zrn مربوط بود. این ژنوتیپ ها با داشتن بیشترین عملکرد دانه در هر دو شرایط آبیاری کامل و تنش خشکی انتهایی؛ و با توجه به مقادیر شاخص میانگین هندسی ، شاخص تحمل به خشکی تغییر شکل یافته ، نسبت به شاهد و سایر ژنوتیپ ها برتری داشتند.

کلیدواژه ها:

گندم نان ، خشکی انتهایی ، رشداولیه و پلی اتیلن گلیکول 6000