بررسی پاسخ به شوری در رگه های خالص و دورگه های ذرت دانه ای

به منظور بررسی میزان تحمل به شوری در ژنوتیپ های ذرت دانه ای، آزمایشی در سال زراعی 1386 به مد ت یکسال در ایستگاه تحقیقات کشاورزی عباس آباد اجرا گردید . این پژوهش در دو بخش به صورت گلخانه ای و مزرعه ای انجام شد . در گلخانه ابتدا بذور 42 ژنوتیپ ذرت (لاین اینبرد و هیبرید ) در گلدان کشت شده و با آب شور ( 4، 8 و 12 دسی زیمنس بر متر و شاهد (آب معمولی)) آبیاری و درصد جوانه زنی آنها ارزیابی و تعیین شد. در شرایط مزرعه 46 ژنوتیپ ذرت (شامل 23 لاین اینبرد و همچنین 23 هیبرید سینگل کراس تجاری و امیدبخش) در شرایط آب و خاک شور (عصاره اشباع خاک حدود 5/9 دسی زیمنس بر متر ) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار کشت و مورد ارزیابی قرارگرفتند . صفات مورد بررسی شامل زمان گرده افشانی و ظهور کاکل، ارتفاع بوته و بلال، تعداد کل برگ و تعداد بر گهای بالای بلال، زمان رسیدگی، عملکرد دانه و اجزای عملکرد بود. نتایج حاصله نشان داد که اغلب ژنوتیپ های ذرت در مرحله جوانه زنی متحمل به شوری هستند، اگر چه شوری 8 و 12 دسی زیمنس باعث تأخیر در جوانه زنی و کاهش رشد گیاهچه ها گردید. نتایج تجزیه واریانس آماری داده های مزرعه ای نشان داد که اثرات سوء تنش شوری بر لاین های اینبرد به مراتب بیشتر از هیبریدها بود و منجر به کاهش رشد رویشی به ویژه ارتفا ع بوته و بلال، تاخیر در گلدهی، عملکرد دانه و اجزای عملکرد گردیده است . هیبریدهای KE72012/1-12 × K2331 ، KSC500 و KSC700 بیشترین و لاین های اینبرد K1264/1 و OH43/1-42 کمترین عملکرد دانه را تولید نمودند.

کلیدواژه ها:

تنش شوری ، ژنوتیپ ، لاین اینبرد ، هیبرید ، جوانه زنی ، عملکرد دانه و ذرت