مطالعه تاثیر شدت نور بر باززایی گیاه از جنین های حاصل از کشت میکروسپورهای ایزوله کلزا (Brassica napus L.)

در این تحقیق از سه رقم کلزای بهاره (گلوبال، Option و PF7045/91 ) استفاده گردید . برای باززایی ، جنین های 35-25 روزه و به اندازه 4-3 mm بدست آمده از کشت میکروسپو رهای ایزوله کلز ا، به محیط کشت جامد B5 منتقل شدند. این تحقیق به صورت آزمایش فاکتوریل دو فاکتوره در قالب طرح پایه کاملا تصادفی با ۱۰ تکرار انجامگرفت. رقم با سه سطح فاکتور اول و شدت نور با چهار سطح شامل 3000-2500 لوکس، 5000-4000 لوکس، 7000-6000 لوکس و 9000-8000 لوکس فاکتور دوم را تشکیل می دادند. حدودًا ۲۰ تا 25 روز بعد از انتقال جنین ها به محیط کشت باززایی ، تعداد گیاهان طبیعی اندازه گیری شدند . اثر رقم ، شدت نور و نیز اثر متقابل رقم* شدت نور معنی دار بود . رقم گلوبال در شدت نور 5000-4000 لوکس، 33% جنین ها به صورت طبیعی (بیشترین میزان) باززایی شدند و رقم Option در شدت نور 3000-2500 لوکس با ۵% باززایی جنین ها به صورت طبیعی کمترین میزان باززایی را نشان دادند . به طور کلی در مورد تاثیر شدت نور بر روی میزان باززایی گیاهچه های نرمال از جنین های حاصل از کشت میکروسپور کلزا می توان عنوان نمود که ، در هر سه رقم در شدت نور ۴۰۰۰ تا ۵۰۰۰ لوکس بیشترین تعداد گیاهچه ها ی نرمال تولید شده اند و در این ارقام با کاهش یا افزایش شدت نور ، از میزان تولید گیاهچه های نرمال کاسته شده است. می توان چنین استنباط نمود که برای اندام زایی ، حد مطلو بی از روشنایی مورد نیاز است و بالاتر از این حد از میزان اندام زایی کاسته می شود، چنانکه در نتایج دیده شد روشنایی حاصل از شدت نور 5000-4000 لوکس یا 7000-6000 لوکس، برای اندام زایی مناسب می باشد، در حالیکه روشنایی ناشی از شدت نور 3000-2500 لوکس و یا 9000-8000 لوکس ، باعث افزایش تعداد جنین هایی شده است که هیچ گونه اندام زایی نداشته اند . در این تحقیق همچنین تاثیر شدت نور 5000-4000 لوکس بر روی افزایش ریشه زایی مشاهده شده است.

کلیدواژه ها:

کلزا ، گیاهآن هاپلوئید ، کشت میکروسپور ، ، باززایی ، روشنایی ، شدت نور