ضرورت بررسی منظر شهری در بافت تاریخی شهرهای ایران با تأکید بر هویت ایرانی- اسلامی (نمونه موردی: محله اوچدکان اردبیل)

امروزه با افزایش سریع جمعتیت و رشد شهرنشینی و متعاقب آن توسعه ی بدون برنامه و از طرفی هم به دلیل غلفت از گذشته و تجربه هایی که می توانستیم از آنها درس بگیریم، با یک شهرسازی بحران زده روبرو هستیم. نزدیک به 1400 سال از ورود اسلام به ایران می گذرد و اسلام از جوانب مختلف بر این سرزمین کهن تأثیر گذاشته است. هنر و معماری هر سرزمین نیز به دنبال تغییرات موجود در آن، به تناسب تغییر خواهد کرد. دین اسلام شاید تنها دینی باشد که در شهر شکل گرفت، و با توجه به جهان بینی آن، نیازمند توعه شهرها بوده است. در قلمرو این مکتب، شاهد پیدایش و گسترش شهرهای زیادی بر اساس بینش اسلامی هستیم به عبارتی ایدئولوژی اسلامی تأثیر بسزایی بر ساخت کالبد شهرهای اسلامی داشته است. کشور ما به دلیل دارا بودن روح ایرانی- اسلامی پتانسیل لازم برای ایجاد هویت از طریق شاخصه های ایرانی- اسلامی را داراست. در واقع سیما و منظر شهری ابزاری برای ارتقای هویت ایرانی- اسلامی در سطح شهرها به حساب می آید. همانطور که بسیاری از روانشناسان معتقدند بخش زیادی از یادگیری و ا دراک احساسی انسان از طریق بصری صورت می گیرد، پس مداخله د ر سیما و منظر شهری یکی از بهترین روش های ارتقای هویت شهرها خواهد بود. البته این هویت در تاریخ کشور همواره مستتر بود و لذا در حال حاضر با احیای ارزشهای گذشته می توان به هویت ایرانی- اسلامی دست یافت. هدف از این تحقیق بهبود وضعیت منظر شهری و هویت بخشی ارزش های فراموش شده در این زمینه، ارتقاء کیفیت سیمای شهری، ایجاد و بهسازی و نوسازی این چنین فضاهاست. که در یک مطالعه ی موردی، محله اوچدکان اردبیل را مورد مطالعه و تحلیل از این حیث قرار می گیرد تا به نتایج مربوطه برسد. روش تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت تحلیلی- توصیفی بوده و بر اساس مطالعات کتابخانه ای و بررسی های میدانی می باشد.

کلیدواژه ها:

محیط شهری ، منظر شهری ، هویت ، ایرانی- اسلامی ، اوچدکان اردبیل