تلمیحات قرآنی در اشعار فارسی میرزا حسین کریمی مراغه ای

تلمیح در طول تاریخ زبان و ادب فارسی از آرایه های پرکاربرد در اشعار کلاسیک و مدرن است. شاعران همواره تلاش کرده اند ضمن بیان افکار و سخنان خود گوشه چشمی به آیات و احادیث و داستانهای کهن داشته باشند. از یک سو با این گریزها به تایید سخن خود بپردازند و سخن خود را برای مخاطب ملموس، سازند. از سوی دیگر تسلط خود را بر آیات قرآن و داستانهای مربوط به ادوار گذشته فارسی زبانان نشان دهند. مخاطبان برای درک تلمیحات به کار رفته در اشعار، به مطالعه آثار کهن یا آیات قرآنی سوق داده می شوند. استاد میرزا حسین کریمی مراغه ای جزو شاعران گرانسنگ مردمی است که در نهایت زیبایی و دقت آرایه تلمیح را در اشعار خود به کار برده و میزان دانش و تسلط خود را در افسانه ها و اساطیر کهن و همچنین آیات و روایات نشان داده است. در این مقاله سعی شد آرایه تلمیح در مجموعه رنگارنگ و اشعار فارسی شاعر بررسی و به شیوه تحلیلی به آن پرداخته شود. حاصل کار نشان داد که انواع تلمیحات در اشعار کریمی در هفت دسته استفاده شده است که به ترتیب شامل تلمیحات قرآنی، اسطوره ای و تاریخی، مکانی، پیامبران، امامان و معصومین (ع)، احادیث، اعتقادی و مذهبی و تلمیحات عاشقانه بود. تلمیحات قرآنی و تلمیحات اسطوره ای و تاریخی میرزا حسین کریمی مراغه ای با اختصاص بیشترین بسامد به خود، هر کدام با ۴۹ نوع، تلمیح بخش اعظم تلمیحات اشعار فارسی مجموعه رنگارنگ وی را شامل می شود. در این مقاله به تلمیحات قرآنی دیوان پرداخته شد.

کلیدواژه ها:

تلمیح کریمی مراغه ای ، اشعار فارسی ، مجموعه رنگارنگ