مبانی فلسفی حق بشر بر منابع طبیعی با تاکید بر دیدگاه آیت الله جوادی آملی

حق بشر بر منابع طبیعی، از مهم ترین مفاهیم حقوق محیط زیست و فلسفه اخلاق به شمار می آید که در اندیشه اسلامی با تاکید بر مسئولیت، امانت داری و عدالت مورد توجه قرار گرفته است. این مقاله با رویکرد تحلیلی-تبیینی، مبانی  هستی شناختی و انسان شناختی حق بشر بر منابع طبیعی را با تاکید بر دیدگاه آیه الله جوادی آملی، بررسی کرده است. پژوهش حاضر نشان می دهد که در نظام اسلامی، منابع طبیعی ملک مطلق انسان نیست، بلکه امانتی الهی به شمار می آیند و بهره برداری انسانی باید در چارچوب اصول توحیدی، اخلاقی، عدالت اجتماعی و رعایت حقوق نسل های آینده انجام شود. مفاهیمی همچون خلافت انسان، امین بودن، کرامت و عقل انسان، مبانی الهیاتی و فلسفی بهره برداری مسئولانه از منابع طبیعی هستند. در نتیجه، حق بشر بر منابع طبیعی از نظر علامه جوادی آملی، نه به شکل مالکیت مطلق، بلکه به صورت حق مسئولانه و امانت دارانه تعریف می شود که تحقق آن مستلزم هماهنگی میان مبانی هستی شناختی و انسان شناختی است.

کلیدواژه ها:

مبانی فلسفی ، حق بشر ، منابع طبیعی ، مالکیت ، کرامت انسان ، جوادی آملی