استرداد فدیه در طلاق خلعی وارتباط آن با حق حبس زوجین در فقه وحقوق

طلاق خلعی نوعی از طلاق در مباحث فقه وحقوق است، طلاق خلعی، کراهتی که زن از شوهر خود در مقابل مالی که در اصطلاح حقوق فدیه نامیده می شود، به او می دهد، تا طلاق بگیرد. در اجرای این نوع از طلاق که به تقاضای زن و تنفری که زوجه از زوج در دادگاه مطرح می کند و مالی که به عنوان فدیه به شوهر پرداخت می نماید، از شوهر خود طلاق می گیرد. این نوع از طلاق مانند بیع جزء عقود معاوضی محض محسوب می گردد یا اینکه معاوضی محض نیست، حق حبس در آن اجراء می شود، از سوی فقهاء و حقوقدانان قابل بررسی می باشد. از طرفی حق حبس در عقود معاوضی محض مانند بیع، هر یک از طرفین عقد می توانند از تسلیم و تسلم عوض خود به طرف دیگر عقد امتناع نماید، تا اینکه طرف مقابل حاضر به تسلیم عوض خود گردد. با توجه به تعریف طلاق خلعی و حق حبس در فقه و حقوق، سوال اصلی در این مقاله، در طلاق خلعی که به تقاضای زوجه در مقابل بذل مال به شوهر تقدیم می نماید، زن در مدت عده می تواند به فدیه رجوع کند، آیا حق حبس در این نوع از طلاق برای زوجین وجود دارد؟ در پاسخ به سوال مربوطه، لازم است، ماهیت حقوقی حق حبس، مبانی آن و شرایط اجرای حق حبس و نظرات فقهاء، همچنین ماهیت فقهی و حقوقی طلاق خلعی، نظرات فقهاء و حقوقدانان در این خصوص که طلاق خلعی معاوضی محض است یا در حکم عقود معاوضی است، در این زمینه مورد بررسی قرار می گیرد. به نظر می رسد، همان طوری که در عقود معاوضی محض مانند بیع، هر یک از طرفین عقد بیع، می توانند از حق حبس استفاده کنند، در طلاق خلعی نیز تا زمانی که زن در عده است، استرداد فدیه را مطالبه می کند، هر یک از رجوع در مدت عده از سوی زوجه و تسلیم فدیه از جانب زوج، از طریق تعمیم موضوع و حکم، به استناد وحدت ملاک و دلیل عقلی که طلاق خلعی در حکم عقود معاوضی و دارای ابعاد مالی در این زمینه است، هر یک از زوجین می توانند از حق حبس استفاده نمایند.

کلیدواژه ها:

طلاق خلعی ، کراهت ، حق حبس ، در حکم معاوضی ، استرداد فدیه