تحلیل بحثارث از نگاه عول و تعصیب در فقه و حقوق موضوعه ایران

احکام ارث مانند سایر احکام شرعی از ادله آن (کتاب، سنت، عقل، اجماع) ناشی می شود؛ و جنبه های مختلف میراث از این ادله به دست آمده است. در فقه اسلامی از این قواعد متعدد قواعد کلی استخراج شده است که با تطبیق این قواعد بر فروع، نظر مسائل نوظهور به دست می آید. این اصول کلی را قواعد فقهی می نامند. در مورد ارث، مفاد آن و مسائل جزئی تابع قواعد کلی است. با کمک این قوانین، اشکالات و مشکلات جزئی را می توان به راحتی به دست آورد. هنگام تقسیم ارث متوفی بین ورثه رابطه بین کل دارایی و سهم ورثه سه برابر نیست. یا حقوق صاحبان سهام برابر مجموع سهام باشد یا مقدار حقوق صاحبان سهام کمتر از کل سهام باشد و حالت سوم به این صورت است که مقدار ترکه از کل سهم الارث ورثه بیشتر است که عبارت است از در اصطلاح فقهی به تعصیب تعبیر می شود. اما این که مقدار زاید از فرض صاحبان فروض، به کدام یک از ورثه و با چه کیفیتی تعلق می گیرد به نوبه خود حائز اهمیت است با توجه به آن که اختلاف اهل سنت و امامیه در حکم تعصیب از اهم مسائل خلافی میان فریقین به شمار می رود.

کلیدواژه ها:

تعصیب ، عصبه ، امامیه ، قانون مدنی ، صاحبان فروض ، بالرد ، عول