بررسی رابطه نوسانات تراز آب دریای خزر با استناد به داده های اقلیمی و هیدرولوژیکی و ارتباط آن با گرمایش جهانی

خزر بزرگترین دریاچه داخلی است که بین پنج کشور ساحلی قرار دارد. سطح تراز این دریاچه در دوره های مختلف زمین شناسی نوساناتی را تجربه کرده و تا به امروز نیز این نوسانات حادث می شوند. بنابراین اهداف مقاله حاضر بررسی رابطه گرمایش جهانی با تغییر در پارامترهای اقلیمی از جمله دما و بارش در حوضه دریای خزر، بررسی نوسانات تراز آب دریای خزر با استناد به داده های اقلیمی و هیدرولوژیکی در رابطه با گرمایش جهانی و بررسی رابطه بین نوسانات دمایی در حوضه آبریز خزر با نوسانات تراز آب دریا است. برای این پژوهش داده های گرمایش جهانی (میزان دی اکسیدکربن جهانی، روند جهانی دما، تغییرات سطح تراز آب های آزاد) نوسانات تراز آب دریای خزر، میزان دما و بارش از ایستگاههای جهانی و ایران به دست آمد. پردازش داده ها با نرم افزار اکسل انجام شد. و سپس نقشه پهنه بندی دما و بارش با نرم افزار GIS ترسیم شد. روش پژوهش مبتنی بر روش همبستگی و تحلیل- محتوا است. این پژوهش نشان داد با افزایش میانگین دمای جهانی، دما و بارش در سواحل جنوبی خزر و رودخانه ولگا روندهای متفاوتی دارند؛ برای مثال دما و بارش در ایستگاه آستارا رو به افزایش و در ایستگاه انزلی رو به کاهش است. پژوهش وجود همبستگی مثبت بین نوسانات دما در حوضه آبریز و نوسانات تراز آب خزر را نشان داد. پژوهش با همبستگی بالایی نشان داد نوسانات تراز آب دریای خزر تابعی از ورودی های رودخانه ولگا و گرمایش جهانی است.

کلیدواژه ها:

نوسانات تراز آب ، دریای خزر ، گرمایش جهانی ، همبستگی مثبت