تحلیل تطبیقی دوگانگی خیر و شر بر نقوش سفالینه های سامانی نیشابور

آئین زروان یکی از کهن ترین آئین های ایران باستان دو مفهوم نیکی و بدی را در غالب اهورامزدا و اهریمن بیان داشته است. هورمزد و اهریمن که از بطن خدای زروان زاده شده اند در کنشی دائمی در زمان کرانمند به سر می برند. سفالینه های نیشابور یکی از بزرگترین و ارزشمندترین منابع بازمانده از دوران اسلامی است که در این پژوهش به بررسی نشانگان این آئین بر نقوش سفال های سامانی نیشابور پرداخته شده است. هدف از این تحقیق آن است که به واکاوی نشانگان آئین زروان بر نقوش سفالینه های سامانی نیشابور بپردازد. سوال هایی که در این پژوهش بدان پرداخته شده است، بدین شرح می باشد: ۱-چگونه می توان بر نقوش سفال های سامانی نیشابور نشانگان آئین زروان را جستجو و بررسی کرد؟ ۲-بازنمایی آئین زروان بر نقوش سفالینه های به چه شیوه ای صورت گرفته است؟ این پژوهش بنیادین است و به روش توصیفی-تحلیلی و رویکردی تطبیقی نگاشته شده و مطالب به شیوه کیفی، تجزیه و تحلیل شده است. منابع استفاده شده به صورت اسنادی-کتابخانه ای و الکترونیکی می باشد. نتایج به دست آمده از این تحقیق را می توان بدین صورت بیان کرد: ۱-نقوش قرینه جانوری بر سفال های سامانی نیشابور بیانگر مفهوم دوگانگی خیر و شر می باشد و نشانگان آئین زروان تلقی می شود. ۲-نقوش انسانی به صورت زوج فیگورهای مردانه و قرینه بر لبه ظروف بازنمایی اهورامزدا و اهریمن می باشند.

کلیدواژه ها:

آیین زروان ، خیر و شر ، قرینگی ، سفال سامانی ، نیشابور