اثر تنش شوری بر تغییرات فتوسنتزی در برخی از ژنوتیپ های منتخب انار (Punica granatum) در شمال ایران

یکی از مهم ترین اهداف احداث باغ های مدرن انار، عملکرد اقتصادی مناسب، در شرایط تنش شوری است. به همین منظور، معرفی و استفاده از ژنوتیپ های متحمل در برابر تنش شوری بسیار ضروری می باشد. این آزمایش در سال ۱۳۹۹ به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی انجام شد. فاکتور اول ارقام و ژنوتیپ های انار در ۱۵ سطح، شامل چهار ژنوتیپ وحشی از محل ژرم پلاسم (اینچه برون، علی آباد، کردکوی از استان گلستان و میانکاله از استان مازندران)، هشت رقم محلی (قند و ترش گلوگاه، شیرین، ترش و گل انار بهشهر، فرشته قرمز ساری، شیرین و ترش شیوند خوزستان)، دو رقم تجاری صادراتی (یوسف خانی و ملس ممتاز ساوه) و یک رقم خارجی (واندرفول) و فاکتور دوم شوری آب آبیاری در سه سطح شاهد، ۲/۵ و ۶/۴ گرم در لیتر نمک کلرید سدیم ( ۱/۴، ۴ و ۸ دسی زیمنس بر متر) در چهار تکرار، بر روی نهال های انار، انجام شد. پس از ریشه زایی، استقرار و رشد کافی قلمه ها در گلدان، تنش شوری در تیر ماه اعمال و به مدت دو ماه و نیم ادامه یافت، سپس صفات فتوسنتزی، اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که در اغلب ژنوتیپ ها و ارقام مطالعه شده بعد از اعمال تنش شوری، شاخص های فتوسنتزی مانند دی اکسید کربن محفظه، دی اکسید کربن جذب شده، جریان گازهای فتوسنتزی، تابش فعال فتوسنتزی، رسانایی بخار آب روزنه برگ، نرخ جذب دی اکسید کربن، عملکرد کوانتومی، کاهش و سیگنال های اکسین درونی افزایش یافت. پس از رتبه بندی و در پایان آزمایش رقم واندرفول به عنوان متحمل ترین ژنوتیپ و در مقابل شیرین بهشهر به عنوان حساس ترین ژنوتیپ به تنش شوری معرفی شدند.

کلیدواژه ها:

تحمل ، دی اکسیدکربن ، فتوسنتز ، کلرید سدیم