شناسایی و اولویتبندی معیارهای ایمنی در گودبرداری شهری و بافت فرسوده با رویکرد تصمیمگیری چندمعیاره AHP

با رشد روزافزون شهرنشینی و توسعه بافتهای فرسوده شهری، نیاز به ساختوسازهای متعارف با طبقات زیرزمینی افزایش یافته است. این امر، ضرورت گودبرداریهای عمیق و ایمن را به همراه داشته که عدم رعایت اصول ایمنی در این عملیات منجر به مخاطرات جدی و خسارات مادی و جانی میشود. هدف اصلی این پژوهش، شناسایی و رتبه بندی معیاره ای ایمنی در اجرای گودبرداریهای شهری و بافت فرسوده با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) است. جامعه آماری تحقیق شامل مهندسان، کارفرمایان، پیمانکاران، مشاوران و دستاندرکاران پروژه های عمرانی است که نظرات آنها از طریق پرسشنامه های استاندارد جمعآوری ش ده است. معیارهای مورد بررسی شامل فاکتورهای مرتبط با ایمنی، شرایط محیطی، طراحی و ویژگیهای خاک هستند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرمافزار Expert Choice استفاده شد. نتایج نشان داد که از میان معیارهای اصلی، فاکتورهای مرتبط با خاک با وزن ۸۹۵.۰ بیشترین اهمیت را در ایمنی گودبرداری دارند. همچنین، زیرمعیارهای عمق گود (۸۹۳۵۰)، تراوش خاک(۸۹۱.۰) و نظارت حین اجرا (۸۹۱.۰) به عنوان مهمترین عوامل در ایمنی گودبرداری شناسایی شدند. از سوی دیگر، زیرمعیار دسترسیها با وزن ۸۹۸۸۰ کمترین اهمیت را در میان معیارها داراست. یافته های پژوهش نشان می دهد که جهت کاهش حوادث و افزایش ایمنی در گودبرداریهای شهری، توجه ویژه به پارامترهای مرتبط با ویژگیهای خاک، عمق گود و نظارت موثر در حین اجرا ضروری است. به علاوه، آموزش مجریان و نظارت دقیق بر اجرای اصول ایمنی میتواند از بروز حوادث ناگو ار جلوگیری کرده و ایمنی عملیات گودبرداری را تضمین نماید. بر این اساس، پیشنهاد می شود که دستورالعمل های اجرایی دقیق تری تدوین شده و نظارتهای لازم در پروژه های عمرانی تقویت گردد.

کلیدواژه ها:

گودبرداری ، ایمنی ، بافت فرسوده ، AHP ، تحلیل سلسله مراتبی ، سازهنگهبان