بررسی تطبیقی استقلال و بی طرفی داور در داوری بین المللی و داخلی

بحث استقلال داوری، در قراردادهای ارجاع اختلاف احتمالی به داوری مطرح می شود و به این معنی است که فسخ یا بطالن تراضی اصلی که شرط داوری در ضمن آن مقرر شده به شرط سرایت نمی کند و شرط از این جهت مستقل است. استقلال و بی طرفی از جمله خصایصی است که برای قاضی ضروری است اما از سوی دیگر نهاد داوری «انتخابی» است به این معنا که داور یا داوران منصوب طرفین اختلاف هستند. این ویژگی حتی اگر با خصیصه قضاوتی بودن «داوری» منافاتی نداشته باشد و لزوم دارا بودن خصایص قاضی توسط داور را زیرسوال نبرد دست کم ضرورت خصیصه استقلال و بی طرفی را در داور دچار تردید می کند. چون بطور معمول اطراف اختلاف اشخاصی را برای داوری انتخاب می کنند که به نوعی با ایشان ارتباط دارند. این موضوع در داوری های سه نفره بیشتر نمود دارد زیرا در این نوع داوری اساسا اطراف اختلاف از آزادی و اختیار کامل در انتخاب داور اختصاصی خود برخوردار هستند و علی القاعده در جستجوی داوری هستند که بیشترین قرابت ارتباط و وابستگی را با ایشان داشته باشد. در نظام حقوق ایران هم در داوری موردی و هم در داوری سازمانی داور یا موسسه داوری به طور مطلق مسئول است و دعاوی مسئولیت مدنی علیه داوران تفاوتی با دعوای عمومی مسئولیت مدنی ندارد. البته برخی تالش نموده که تفسیر متفاوت از بحث مسئولیت مدنی داور و موسسه داوری در حقوق ایران ارائه دهند و همانند سایر نظام های حقوقی مسئولیت داور را محدود و مقید موارد تقصیر عمدی یا عمده نمایند. هدف این مقاله بررسی تطبیقی استقلال و بی طرفی داور در داوری بین المللی و داخلی است که با روش توصیفی-تحلیلی و استفاده از منابع کتابخانه ای و اسنادی انجام شده است.

کلیدواژه ها:

داوری ، استقلال ، شرط ، داوری بین المللی ، داوری داخلی