ارزیابی تنوع ژنتیکی صفات مورفولوژیک و فنولوژیک گندم های بومی ایران

به منظور بررسی ظرفیت ژنتیکی گندم های بومی ایران، آزمایشی در فصل زراعی 89-1388 در مزرعه تحقیقاتی بخش غلات مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج بر روی 178 ژنتیپ گندم بومی به همراه پنج رقم شاهد: بهار، شهریار، بک کراس روشن، کویر و پیشتاز در قالب طرح آکمنت با پنج بلوک اجرا گردید. هر لاین در دو خط دو متری با فاصله 30 سانتی متر کشت گردید. کلیه یادداشت برداریها برای 16 صفت براساس ده نمونه انتخابی و به صورت تصادفی از هر لاین انجام گرفت. نتایج آمار توصیفی نشان داد که بیشترین ضریب تغییرات فنوتیپی مربوط به عملکرد دانه و شاخص برداشت بود. نتایج ضرایب همبستگی نشان داد بین عملکرد و صفات شاخص برداشت، تعداد دانه در سنبله و وزن دانه در سنبله همبستگی مثبت و معنی داری وجود دارد. تجزیه رگرسیون چندگانه به روش گام به گام نشان داد که صفات شاخص برداشت، عملکرد بیولوژیک، تعداد دانه در سنبله، تعداد سنبله در واحد سطح و وزن دانه در سنبله بیشترین عوامل مؤثر در عملکرد هستند. تجزیه علیت نشان داد که شاخص برداشت دارای اثر مستقیم مثبت بزرگ (0/74) بوده و اثر غیر مستقیم شاخص برداشت از طریق وزن دانه در سنبله (0/56) می باشد.

کلیدواژه ها:

گندم ، تنوع ژنتیکی ، صفات مورفولوژیک