ارزیابی عملکرد گل توده های مختلف زعفران تحت تاثیر مدیریت اکولوژیک

زعفران (Crocus sativus L.) گیاهی تریپلوئید با ۲۴ کروموزوم بوده که به دلیل خصوصیات غذایی و دارویی ویژه در سطح جهانی مورد توجه قرار دارد. این گیاه به طور طبیعی فاقد تولید مثل جنسی بوده و تنها از طریق تکثیر غیرجنسی با استفاده از بنه های مادری تکثیر می شود. این روش، در کنار مزایای خود، چالش هایی مانند کاهش تنوع ژنتیکی و آلودگی به عوامل بیماری زا را نیز به همراه دارد. در این تحقیق، شش توده زعفران از مناطق مختلف استان های خراسان رضوی و خراسان جنوبی (شامل گناباد، کدکن، کاشمر، تربت جام، نیشابور و فردوس) جمع آوری و در مطالعات مزرعه ای طی چهار سال در شرایط مدیریت کشاورزی اکولوژیک مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که اثر سن، توده و برهم کنش آنها بر صفات مختلف زعفران مانند تعداد گل، عملکرد گل و عملکرد کلاله خشک معنی دار بود. توده های نیشابور، گناباد و فردوس به طور قابل توجهی از نظر عملکرد برتر بودند، در حالیکه توده های کدکن و تربت جام عملکرد غیرقابل قبولی داشتند. این نتایج نشان دهنده تفاوت در توده های زعفران و تاثیر قابل توجه شرایط محیطی بر عملکرد بوده و اهمیت انتخاب توده های پرمحصول سازگار با شرایط اقلیمی برای افزایش عملکرد را تایید می نماید. در نهایت، این تحقیق بر لزوم بررسی و تحقیقات بیشتر برای دستیابی به توده های برتر و افزایش عملکرد زعفران در ایران تاکید دارد. انتخاب توده های برتر می تواند به افزایش کیفیت و بهبود عملکرد، معرفی بنه های مقاوم به آفات و بیماری ها و کاهش نیاز به کودهای شیمیایی و آفت کش ها در راستای حصول اهداف کشاورزی پایدار منجر شود.

کلیدواژه ها:

انتخاب کلون ، تنوع ، بهبود زعفران ، کشاورزی پایدار