توصیف و واکاوی بهره گیری از هنرهای تزئینی در ارتباط با سازهای موسیقی ایرانی (مطالعه موردی: ساز نی)

بهره گیری از هنرهای ایرانی با کارکرد زینت بخشی در صنایع گوناگونی چون نساجی، ساخت ساز، بلورسازی و غیره همواره مورد توجه بوده است تا بدین شکل، مصادیق هنرهای ایرانی واسطه ای برای ابراز و نمایش خاستگاه و روح ملی صنعت گران و مصرف کنندگان باشند. در این راستا، اجرای تزئینات بر روی سازهای موسیقی ایرانی نیز مورد توجه بوده است. از آن جا که فهم چرایی و چگونگی گرایش مصرف کنندگان و مخاطبان نی های طرح دار به این ساز پیش از هر چیز نیاز به شناخت مصادیق و انواع هنرهای مورد استقبال آنان دارد، این پژوهش با روش توصیفی و با بهره گیری از منابع اسنادی-کتابخانه ای شامل نمونه های تصویری، به توصیف و تحلیل هنرهای تزئینی انجام شده بر روی ساز نی می پردازد. هدف اصلی این پژوهش دسته بندی و تجزیه و تحلیل تزئینات انجام شده بر روی این ساز و شیوه پیاده سازی آن ها است. بر اساس یافته های پژوهش، مجموعا سه گروه اصلی شامل «تزئینات مبتنی بر نقاشی ایرانی»، «تزئینات مبتنی بر طرح های نقاشی واقع گرا یا رئال» و «تزئینات مبتنی بر طرح های خوش نویسی» شناسایی شده که شامل هشت زیرگروه مربوط به انواع تزئینات ذیل هر یک از گروه های مذکور می باشد. هم چنین شیوه «سوخت نگاری» برجسته ترین روش ثبت تزئینات بر روی ساز نی است. از جمله دیگر روش های ثبت نیز می توان به «حکاکی» اشاره کرد.

کلیدواژه ها:

بازار موسیقی ، مصرف فرهنگی ، هنرهای تزئینی ، نقش نگاری روی سازها ، نی های طرح دار ، سوخته نگاری