احداث مناطق صنایع انرژی بر راهکاری در استفاده بهینه از انرژی و توسعه مناطق

وجود ذخایر انرژی از جمله منابع عظیم گاز در ایران، یکی از مزیت های خدادادی کشور است که با توجه به محدودیت منابع انرژی در جهان و به تبع آن سیر صعودی قیمت حامل های انرژی، موقعیت مناسبی را برای توسعه فعالیتهای تولیدی در اختیار کشور قرار داده است. تلفیق مزیت فوق با امکانات دیگر کشور از جمله نیروی انسانی ماهر و تحصیل کرده، زیربناهای صنعتی و موقعیت ممتاز جغرافیایی، این مزیت را دو چندان کرده است.سهم بالای گاز میدان پارس جنوبی از کل ذخایر گازی کشور و قرارگیری آن در دسته منابع مشترک گاز و رقابتی بودن برداشت از آن، برنامه ریزی توسعه میادین و چگونگی استفاده از فرآورده های آن را به یک مساله استراتژیک تبدیل کرده است، زیرا هر نوع تاخیر و تعلل در استفاده از این ثروت ملی، موجب از دست رفتن فرصت های تجدیدناپذیر خواهد شد.استفاده از گاز به عنوان ماده اولیه یا حامل انرژی در صنعت می تواند مزایایی همچون ارزش افزوده بیشتر، تامین اشتغال و توسعه صنعتی را به همراه داشته باشد .همچنین از این امکان می توان به عنوان موتور توسعه برخی مناطق توسعه نیافته برای رسیدن به تعادل های منطقه ای استفاده کرد.یکی از گزینه های مناسب استفاده از مزیت های منابع گاز جنوب کشور، ایجاد و توسعه صنایع انرژی بر در کشور است که از این طریق می توان ضمن دستیابی به ارزش افزوده و اشتغال بیشتر، به جذب تکنولوژی روز و ورود به عرصه رقابت در بازارهای جهانی دست یافت. صنایع انرژی بر عموماً صنایع سرمایه ای و واسطه ای هستند و به عنوان صنایع بالادستی می توانند زنجیره ای از صنایع پایین دستی خود را در مناطق گسترش دهند. این ویژگی، به صنایع انرژی بر به عنوان ابزاری موثر در حل مساله توسعه نیافتگی صنعتی کشور اهمیت بخشیده است.از شرایط تحقق اهداف فوق، جذب سرمایه و تکنولوژی خارجی است که خود نیازمند فضای مناسب کسب و کار در سطح ملی و تجهیز زیربناهای کافی است. امروزه رقابت شدیدی در جذب سرمایه خارجی در بین کشورهای جهان وجود دارد. کشورهایی در این رقابت موفق هستند که تلفیق مناسبی از عوامل تبیین کننده مزیت های مکانی را ارایه کنند. تنظیم مناسبات اقتصاد ملی با اقتصاد جهانی از دیگر مسایل مهم سیاستگذاری در عرصه فوق است.لازم به ذکر است که این مطالعه برگرفته از نتایج طرح استقرار صنایع انرژی بر در مناطق جنوبی کشور است که برای نخستین بار توسط مهندسین مشاور ره شهر و در سال 1385 و بازنگری آن در سال 1391 توسط مهندسین مشاور مآب انجام گرفته است.

کلیدواژه ها:

صنایع انرژی بر ، حوزه های گازی مشترک ، توسعه منطقه ای ، ارزش افزوده