تاثیر ملاتونین و اسید فولویک برمیزان جذب عناصر غذایی و عملکرد توت فرنگی تحت تنش آبی

چکیدهسابقه و هدف: توت فرنگی به دلیل طعم منحصر به فرد و وجود انواع ترکیبات بیولوژیکی، میوه ای ریز با اهمیت جهانی می باشد. اما این محصول حساسیت بالایی نسبت به تنش خشکی دارد. تنش خشکی باعث ایجاد خسارات اقتصادی به دلیل پایین آوردن کیفیت محصول تولیدی می شود. وقوع دوره های خشک سالی شدید و طولانی عملکرد محصول و کیفیت میوه را کاهش می دهد. کمبود منابع آب عامل اصلی از کاهش محصولات در سراسر جهان است و به زودی شدیدتر می شود. زیرا به تغییرات آب و هوایی به تدریج مناطق بیشتری از جهان را تحت تاثیر قرار می دهد. بنابراین با توجه به اهمیت اقتصادی و افزایش تقاضا برای میوه های ریز به ویژه توت فرنگی، در این تحقیق اثر ملاتونین و اسید فولویک بر میزان عناصر غذایی موجود در برگ و تاثیر آن بر خصوصیات رشدی توت فرنگی در شرایط تنش آبی مورد بررسی قرار گرفت.مواد و روش ها: این آزمایش در شهرستان بستان آباد در آذربایجان شرقی انجام شد. برای اجرای آزمایش نشاهای توت فرنگی رقم کاماروسا در مهرماه از یک گلخانه تجاری پرورش توت فرنگی در شهر ارومیه تهیه و در سینی های کشت به گلخانه انتقال یافت. بررسی های آزمایشگاهی در آزمایشگاه های گروه علوم باغبانی و علوم خاک دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی انجام گرفت. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با ۳ عامل در ۴ تکرار انجام شد. عوامل شامل تنش آبی در سه سطح ۱۰۰ (آبیاری کامل (شاهد)، ۲۵ و ۵۰ درصد، زهکشی آب قابل نگهداری)، ملاتونین در سه سطح (شاهد) ، ۷۵ و ۱۵۰ میکرومولار) و اسید فولویک در سه سطح (شاهد)، ۲۰۰ و ۴۰۰ میلی گرم در لیتر) بودند. ویژگی های وزن تر و خشک شاخه و ریشه، عملکرد و عناصر پرمصرف و کم مصرف مورد ارزیابی قرار گرفتند. تجزیه واریانس داده ها با استفاده از نرم افزار SAS نسخه ۹.۱ و مقایسه میانگین داده ها با استفاده از آزمون چند دامنه ای دانکن در سطح پنج درصد انجام شد. یافته ها: جدول تجزیه واریانس داده ها نشان داد اثر متقابل خشکی*ملاتونین*اسید فولویک تاثیر معنی داری بر میزان وزن تر و خشک ریشه، عملکرد، پتاسیم، کلسیم و آهن داشت. همچنین میزان وزن تر و خشک شاخه، نیتروژن، فسفر، گوگرد، روی، بر و مس به طور معنی داری تحت تاثیر اثر متقابل خشکی*ملاتونین و خشکی*اسید فولویک قرار گرفتند. علاوه براین میزان روی، مس، گوگرد و نیتروژن به طور معنی داری تحت تاثیر اثر متقابل ملاتونین*اسید فولویک قرار گرفتند. میزان منزیم و منگنز نیز به طور معنی داری تحت تاثیر اثر اصلی خشکی، ملاتونین و اسید فولویک قرار گرفتند.نتیجه گیری: در مجموع نتایج مطالعه حاضر نشان داد استفاده از اسید فولویک و ملاتونین می تواند رویکردی موثر برای بهبود رشد و عملکرد گیاه توت فرنگی در شرایط تنش خشکی باشد. اسید فولویک و ملاتونین باعث افزایش جذب عناصر غذایی پرمصرف و کم مصرف در توت فرنگی شد که سبب رشد این گیاهان گردید. همچنین محلول پاشی اسید فولویک و ملاتونین نقش محافظتی بر روی بوته های توت فرنگی رشد کرده در شرایط تنش خشکی داشت و غلظت بهینه آن در افزایش تحمل به خشکی نقش مهمی داشت.

کلیدواژه ها:

تنش غیرزیستی ، رشد ، عناصر پرمصرف ، عناصر کم مصرف ، محلولپاشی