اثر بیوچار و کود فسفر بر ماده خشک و جذب کلسیم، منیزیم، آهن، روی، مس و منگنز به وسیله گیاه کلزا در یک خاک آهکی

این پژوهش با هدف بررسی تاثیر برهمکنش‍ فسفر و بیوچار حاصل از کاه گندم پیرولیز شده در دمای ۳۰۰ درجه سلسیوس بر رشد و جذب کلسیم، منیزیم و برخی عناصر غذایی کم مصرف به وسیله گیاه کلزا (Brassica napus L.) رقم هایولا ۳۰۸ در یک خاک قلیایی با بافت لوم در شرایط گلخانه ای‍ انجام شد. این آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. فاکتورهای آزمایش شامل ماده آلی ‍در پنج سطح ‍(‍بدون مصرف ماده آلی، ۲۰ و ۴۰ گرم بر کیلوگرم خاک از دو منبع کاه گندم و بیوچار حاصل از آن)‍ و فسفر در سه سطح (‍صفر، ۲۰ و ۴۰ میلی ‍گرم فسفر بر ‍کیلوگرم خاک از منبع سوپرفسفات ‍تریپل‍‍) بودند. بعد از برداشت گیاه ماده خشک شاخساره و غلظت و مقدار کلسیم، منیزیم، آهن، روی، مس و منگنز در شاخساره کلزا اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که کاربرد کاه گندم وزن خشک شاخساره کلزا را به طور معناداری نسبت به شاهد کاهش داد اما در هر دو سطح کاه گندم (۲ و ۴ درصد) مصرف کود فسفر نسبت به تیمار بدون فسفر، وزن خشک شاخساره را افزایش داد. این یافته نشان دهنده غیرمتحرک شدن احتمالی فسفر بر اثر مصرف کاه گندم و اثر مثبت کود فسفر در این شرایط بود. در شرایط این پژوهش، بیوچار مصرفی در هر دو سطح ۲ و ۴ درصد باعث افزایش ماده خشک شاخساره کلزا به ترتیب به میزان ۴۶ و ۵۷ درصد نسبت به شاهد شد. مصرف توام کاه و فسفر مقدار جذب کلسیم، منیزیم، آهن و مس را در هر دو سطح ۲ و ۴ درصد بیوچار نسبت به شاهد کاهش داد؛ اما مقدار جذب روی و منگنز را در سطح ۲ درصد بیوچار افزایش ولی در سطح ۴ درصد آن کاهش داد. با توجه به نتایج به دست آمده از این تحقیق استفاده از بیوچار حاصل از کاه گندم تولید شده در دمای ۳۰۰ درجه سلسیوس جذب آهن ، روی و منگنز را افزایش داد که سبب بهبود خصوصیات رشد گیاه کلزا گردید.

کلیدواژه ها:

بیوچار ، کود ، کاه گندم ، کلزا ، فسفر