بررسی میزان تطابق برنامه درسی قصدشده و اجراشده دروس تعلیم و تربیت اسلامی رشته علوم تربیتی دانشگاه فرهنگیان

هدف پژوهش حاضر بررسی میزان تطابق برنامه درسی قصد­شده و اجرا­شده دروس تعلیم و تربیت اسلامی در رشته علوم تربیتی دانشگاه فرهنگیان از دیدگاه اساتید و دانشجومعلمان بوده است. روش پژوهش بر مبنای هدف کاربردی و بر­اساس روش گردآوری داده ­ها، توصیفی از نوع پیمایشی و جامعه آماری شامل تمامی اساتید دروس تعلیم و تربیت اسلامی و دانشجومعلمان ورودی ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ رشته علوم تربیتی دانشگاه فرهنگیان شهید بهشتی اقلید بود. در بخش اساتید از روش نمونه­ گیری سرشماری استفاده و تمامی اساتید (۱۲ نفر) برای نمونه انتخاب شدند. در بخش دانشجومعلمان، از ۴۲۵ دانشجومعلمان محصل در دروس تعلیم و تربیت اسلامی، ۲۰۰ نفر با روش تصادفی ساده برای نمونه پژوهشی انتخاب شدند. وضعیت برنامه درسی اجرا­شده با استفاده از پرسشنامه محقق ­ساخته و فرم مشاهده رفتار مدرسان بررسی شد. داده­ های جمع ­آوری ­شده با کمک شاخص­ های آماری توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تجزیه و تحلیل داده­ ها نشان داد در مجموع، میزان مطابقت مولفه­ های اهداف، محتوا، روش­ های تدریس و شیوه ارزشیابی برنامه درسی قصد­شده دروس تعلیم و تربیت اسلامی با برنامه درسی اجرا­شده از دیدگاه اساتید و دانشجومعلمان کمتر از حد متوسط بوده است. از نظر اساتید و دانشجویان مولفه ارزشیابی در درس اسناد، قوانین و سازمان آموزش و پرورش در جمهوری اسلامی ایران و مولفه اهداف در درس نقش اجتماعی معلم از دیدگاه اسلام، میانگین بالاتر از حد متوسط را نشان دادند. همچنین در درس فلسفه تربیت رسمی و عمومی در جمهوری اسلامی ایران، از نظر اساتید  تنها مولفه محتوا میانگین بیشتر از حد متوسط را نشان داد. با عنایت به نتایج حاصل، دانشگاه فرهنگیان با تدوین برنامه درسی قصدشده منسجم­ تر و برگزاری دوره ­های آموزشی موثر برای اساتید می­ تواند به اهداف ترسیم ­شده در دروس تعلیم و تربیتی دست یابد.

کلیدواژه ها:

برنامه درسی قصدشده ، برنامه درسی اجراشده ، دروس تعلیم وتربیت اسلامی ، رشته علوم تربیتی ، دانشگاه فرهنگیان