ارزیابی شاخص های مکانیزاسیون زراعت برنج در شهرستان های آستانه اشرفیه و لاهیجان استان گیلان

تعیین شاخص های مکانیزاسیون برنج برای انتخاب درست ماشین های مربوطه و استفاده بهینه از آنها در اجرای به موقع عملیات کشاورزی ضروری است. برای تعیین وضعیت موجود مکانیزاسیون برنج و ارائه راهکارهای مکانیزاسیون در مراحل تولید این محصول، تحقیقی در شهرستان های لاهیجان و آستانه اشرفیه استان گیلان به اجرا درآمد. به این منظور، داده های لازم با تکمیل پرسشنامه، مراجعه به منابع آماری موجود و بررسی های میدانی جمع آوری شد. با استفاده از اطلاعات به دست آمده، درجه مکانیزاسیون، سطح یا ضریب مکانیزاسیون، ظرفیت مکانیزاسیون، بازده اقتصادی مکانیزاسیون، بازده مزرعه ای ماشین، توان اجرایی بالقوه ماشینی و روز و ساعت کاری زراعت برنج محاسبه شد. تعداد ماشین مورد نیاز برای تولید مکانیزه برنج با استفاده از روش فرصت زمانی برآورد گردید. نتایج به دست آمده از این مطالعه نشان داد که درجه مکانیزاسیون در شهرستان های لاهیجان و آستانه اشرفیه به ترتیب در عملیات خاک ورزی ۱۰۰ و ۱۰۰ ۵.۰۴ درصد و برداشت مکانیزه برنج با دروگر و کمباین برنج ۸۸.۴۵ و ۹۳.۵۴ درصد است. سطح، بازده اقتصادی و متوسط ظرفیت مکانیزاسیون برنج در شهرستان های لاهیجان و آستانه اشرفیه به ترتیب ۳.۲۴ و ۴.۸۶ اسب بخار بر هکتار، ۰.۶۹ و ۰.۵۱ تن بر اسب بخار و ۲۰۱.۵۷ و ۴۳۷.۹۲ اسب بخار-ساعت بر هکتار تعیین شد. به طور متوسط در شهرستان های لاهیجان و آستانه اشرفیه به ترتیب به ازای هر ۳۴ و ۳۶ هکتار یک تراکتور، ۶ و ۲ هکتار یک تیلر، ۴۰ و ۲۳ هکتار یک نشاکار و هر ۴۰ و ۲۹ هکتار یک کمباین موجود است. تعداد ماشین های موجود در شهرستان لاهیجان در خاک ورزی ۶۷.۱۷، سمپاشی ۷۰.۲ و برداشت ۴۰.۸ درصد بیشتر و در نشاکاری ۲۵.۵، وجین ۶۴.۳ درصد کمتر و آستانه اشرفیه در خاک ورزی (شخم اول و شخم دوم، گلخرابی و تسطیح) ۸۸.۳، نشاکاری ۲۳.۶ و برداشت (دروگر، کمباین، بیلر) ۴۵.۹ درصد بیشتر و در سمپاشی ۸.۲ و وجین ۱۰.۷ درصد کمتر از تعداد برآورد شده است.

کلیدواژه ها:

بازده اقتصادی ، درجه مکانیزاسیون ، روزهای کاری ، سطح مکانیزاسیون ، ظرفیت مکانیزاسیون