تغییرات اقلیمی و مدیریت آب در کشاورزی

آب، منبع حیات برای هر پدیده زیستی و انسانی است. امروزه با توجه به رشد فزاینده جمعیت جهان و تغییر سبک زندگی روزمره، فشار بر منابع آب افزایش یافته و مدیریت پایدار این منابع اهمیتی حیاتی دارد. یکی از مشکلات جامعه جهانی، کمبود آب در بخش های مختلف مصرفی، به خصوص بخش کشاورزی است. کشور ایران از نظر اقلیمی در منطقه جغرافیایی خشک و نیمه خشک جهان واقع شده و متوسط بارندگی سالانه آن حدود ۲۵۴ میلی متر است که بسیار کمتر از متوسط جهانی است. در سال های اخیر، تغییر اقلیم، تاثیرات عمیق و بسیاری بر محیط و به ویژه کشاورزی گذاشته و موجب آسیب رسانی و ضرر و زیان به واحدهای بهره برداری و کشاورزی شده است. چنین وضعیتی موجب نگرانی روستاییان و مسئولین شده است. هدف از این مطالعه، بررسی و به کارگیری مدیریت منابع آب در کشاورزی، تحت تاثیر خشکسالی و تغییرات اقلیمی است. در این مقاله ابتدا ضمن مرور کاملی بر منابع علمی مختلف داخلی و خارجی در حوزه های مرتبط با آب و کشاورزی، به معرفی و تشریح رویکردها و راهبردهای مواجهه با تغییر اقلیم و سازگاری با آن پرداخته شده است. بر اساس طبقه بندی راهبردها و راهکارهای مرتبط با سازگاری با تغییر اقلیم، مدیریت آب در کشاورزی می تواند معطوف به حوزه های زیر باشد: راهبردها و راهکارهای مرتبط با کاهش مصرف آب در استفاده از آن حین آبیاری، راهبردها و راهکارهای مرتبط با حفاظت از آب و جلوگیری از تبخیر زیاد از سطح خاک، ایجاد سیستم های پیش آگاهی و آموزش و نیز ظرفیت سازی شیوه های سازگاری با تغییر اقلیم برایکشاورزان.

کلیدواژه ها:

تغییر اقلیم ، خشکسالی ، کمبود آب ، کشاورزی ، مدیریت منابع آب