بررسی وضعیت مکانیزاسیون و برآورد تعداد ماشین موردنیاز تولید برنج در شهرستان آستانه اشرفیه

به منظور بررسی وضعیت مکانیزاسیون، نیاز به شاخص ها و معیارهایی تعریف شده و معنی داری است. از شاخص های مکانیزاسیون برنج، می توان در برآورد صحیح تعداد ماشین و انجام به موقع عملیات کشاورزی اسفاده کرد. در این مطالعه، با جمع آوری اطلاعات و داده ها از طریق تکمیل پرسشنامه و با مراجعه به منابع آماری، شاخص های تعیین کننده وضعیت مکانیزاسیون برنج، روزهای کاری و بازده مزرعه ای محاسبه شد. تعداد ماشین های کشاورزی مورد نیاز برای انجام عملیات مکانیزه در مراحل مختلف از تولید برنج با استفاده از روش فرصت زمانی برآورد گردید. نتایج نشان داد درجه مکانیزاسیون عملیات خاک ورزی، نشاکاری، سمپاشی، وجین و برداشت برنج به ترتیب در شهرستان آستانه اشرفیه ۱۰۰، ۸۹/۷۵، ۵۷/۹۸، ۵/۰۴ و ۹۳/۵۴ درصد، سطح مکانیزاسیون ۴/۸۶ اسب بخار بر هکتار، متوسط ظرفیت مکانیزاسیون ۴۳۷/۹۲ اسب بخار-ساعت بر هکتار و بازده اقتصادی مکانیزاسیون ۰/۵۱ تن بر اسب بخار می باشد. همچنین به ازای هر؛ ۳۶ هکتار یک تراکتور، ۲ هکتار یک تیلر، ۲۳ هکتار یک نشاکار، ۹۴۳ هکتار یک وجین کن و هر ۲۹ هکتار یک کمباین برنج وجود دارد و برای هر ۱۰۰ بهره بردار ۲ تراکتور و ۴ نشاکار موجود است. با توجه به نتایج، در خاک ورزی (شخم اول و شخم دوم، گلخرابی و تسطیح) ۸۸/۳ نشاکاری ۲۳/۶ و برداشت (دروگر، کمباین، بیلر) ۹/۴۵ درصد بیشتر و در سمپاشی ۸/۲ و وجین ۱۰/۷ درصد کمتر از تعداد برآورد شده است. مقایسه شرایط کنونی با برآورد انجام شده، بیانگر ضعف در برنامه ریزی جامع برای تامین و توزیع ماشین های کشاورزی بر اساس نیازهای واقعی، شرایط اقتصادی و اقلیمی بهره برداران و سطوح زیر کشت بوده است.

کلیدواژه ها:

بازده مزرعه ای ، برنج ، روزهای کاری ، شاخص مکانیزاسیون ، فرصت زمانی