«گل زرد» تلاشی برای تغییر الگوی زیست زنانه در جامعه ایران اواخر عصر قاجار

گفتمان های انتقادی فرهنگی و اجتماعی در ربط با زندگی دختران و زنان ایرانی، پس از دوره مشروطیت شکل گرفت. در بسیاری از جراید زنان و دختران و الگوی زیست سنتی آنان مورد توجه و انتقاد قرار گرفت و هنجارها و الگوها و قالب های سنتی و زیسته زنان را به چالش کشید. در کنار تاسیس روزنامه های زن نگار که توجه شایانی به وضعیت و جایگاه زنان و انتقاد از آن داشتند، نشریات مردنگاری چون «گل زرد» نیز بودند که زنان و مسائل مربوط به آنان و جایگاهشان را با استفاده از ادبیات و شعر مورد نقد قرار دادند و درصدد تغییر و بهبود وضعیت زنان و دختران برآمدند که به تغییر در تحولات اجتماعی، سیاسی و اقتصادی منتهی می شد. این تلاش ها از یک سو سلبی و نقد سنت ها و از سوی دیگر ایجابی بود. سلبی از آن جهت که به نقد الگوی زیست سنتی زنان در ازدواج و روابط درون خانوادگی زنان با سایر افراد خانواده و همچنین فعالیت های اجتماعی آنان و ایجابی از آن جهت که در پی باز کردن عرصه های جدیدی برای زنان و دختران بود؛ همچون مدرسه، آموزش و بهداشت. در این مقاله چرایی و چگونگی رویکرد «مجله گل زرد» به وضعیت زنان با استفاده از روش تحلیل محتوا مورد پژوهش قرار گرفته و حاوی نکات نو و جدیدی است از تلاش ها و فعالیت های این نشریه کمتر مورد توجه قرار گرفته.

کلیدواژه ها:

کلیدواژه: قاجار ، گل زرد ، دختران و زنان ، الگوی زیست سنتی ، آموزش و تربیت جدید