آثار، نتایج و ایرادات درجه بندی مجازاتهای تعزیری

درجه بندی و فازبندی در حقوق کیفری به عنوان یکی از مباحث روز متاثر از منطق فازی است. حقوق کیفری دارای مفاهیمی با معانی مدرج است که برای شناخت دقیق تر نمی توان آنها را مطلق نگریست، بلکه نگرش فازی به یاری این مفاهیم شتافته تا در جایگاه واقعی خود قرار گیرند و نهایتا تصمیم گیری و قضاوت موثر شوند. ازجمله نتایج چنین تفکری درجه بندی جرائم و مجازاتهاست که می بایست از الگوی مشخصی بر مبنای شدت و ماهیت برخوردار باشد. این الگو برای اولین بار در درجه بندی مجازاتهای تعزیری در ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ نمود یافت. با درنظر داشتن این ماده، پژوهش حاضر درپی پاسخگویی به سوالاتی چند است، ازجمله اینکه درجه بندی مجازات تعزیری در ماده ۱۹ با درنظر گرفتن مدیریت فازی، در مواردی همچون تصمیم گیری و قضاوت چه تاثیری دارد؟ آثار و نتایج چه ایراداتی بر این درجه بندی وارد است؟ و راه حل های ایرادات از چه طریقی قابل دست یابی است؟ پژوهش پیش رو به روش توصیفی تحلیلی و با هدف بررسی درجه بندی تعزیرات درپی بررسی ایراداتی همچون جامع و مانع نبودن، عدم توازن از نظر شدت و مواردی از این دست است. همچنین علاوه بر بررسی نقاط قوت درجه بندی مجازات تعزیری در قانون مصوب ۱۳۹۲ نسبت به سال ۱۳۵۷، درپی بررسی و تحلیل ایرادات موجود همچنین ارائه راهکار جهت از میان بردن ایرادات است. در راستای بررسی موارد فوق به این نتیجه می توان رسید که ضابطه مندی سیاست کیفری تقنینی در پیش بینی میزان مجازات، ضابطه مندی مسئولیت کیفری با توجه به نقش مرتکب، ضابطه مندی تعدد و تکرار در تشدید مجازات ها، ضابطه بندی تخفیف مجازات ها و... ازجمله آثار و نتایج مثبتی است که درجه بندی مجازاتهای تعزیری درپی داشته است. در مقابل، درجه بندی مجازات های تعزیری در ق.م.ا. ۱۳۹۲ مصون از ایراد نبوده و دارای ایراداتی است.

کلیدواژه ها:

درجه بندی ، فازبندی ، مجازات تعزیری ، ضابطه مندی ، الگوی هدفمند