امکان سنجی و پتانسیل سیل خیزی حوزه آبخیز گلال کبود استان ایلام بر پایه ی مدل ترکیبی واسپاس WASPAS

امروزه سیلاب به عنوان یکی از عوامل مهم و موثر در تخریب منابع طبیعی محسوب می شود، این یک پدیده طبیعی است که هر ساله باعث بهوجود آمدن خسارات سنگین جانی و مالی در نقاط مختلف کشور میشود. بنابراین شناسایی این پدیده و پارامترهای موثر در وقوع سیل در منابع طبیعی و حوضه ها ی آبریز ضرورت پیدا می کند. در این تحقیق، جهت اولویت بندی حوزه آبخیز گلال کبود استان ایلام از نظر پتانسیل سیل خیزی از مدل ترکیبی واسپاس WASPAS استفاده گردید. در این روش که از ترکیب دو مدل WSM (مدل مجموع وزنی) و WPM (مدل ضرب وزنی) تشکیل شده است، از ۸ معیار شامل زمین شناسی، بارش، شیب، ارتفاع، شبکه زهکشی، خاک، پوشش گیاهی و کاربری اراضی جهت اولویت بندی زیرحوضه ها به لحاظ پتانسیل سیل خیزی استفاده شده است. برای تعیین وزن معیارها از روش آنتروپی شانون بهره گرفته شد. نتایج نشان داد که از بین عوامل موثر در سیل خیزی منطقه عامل زمین شناسی، شیب و بارش به ترتیب با ۲ ، ۵ و ۶ در رده های اول تا سوم قرار گرفتند. در این تحقیق، جهت اولویت بندی حوزه آبخیز مورد مطالعه، اقدام به تفکیک زیرحوضه ها گردید که بر اساس مطالعات هیدرولوژیکی و بر اساس تحلیل های ژئومورفولوژیکی حوضه آبخیز مورد مطالعه به پنج زیرحوضه پارده، چگا، چم شاطر، چقاکبود و بان سوهان تقسیم نموده و سپس اقدام به اجرای مدل در محیط GIS گردید. از لحاظ اولویت بندی زیرحوضه ها به سیل خیزی، زیرحوضه چگا با بالاترین پتانسیل سیل خیزی در اولویت اول و زیرحوضه های چقاکبود و بان سوهان در اولویت های دوم و سوم به لحاظ پتانسیل سیل خیزی قرار دارند. همچنین زیرحوضه های چم شاطر و پارده بترتیب در اولویت های بعدی قرار گرفتند.

کلیدواژه ها:

سیل خیزی ، مدل WASPAS ، آنتروپی شانون ، گدارخوش ، ایلام