واکاوی نقش بلوک سالاری در تحقق بانکداری اسلامی با نگاهی به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

سال انتشار: 1403
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 164

فایل این مقاله در 36 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_ILRJ-25-3_005

تاریخ نمایه سازی: 8 آبان 1403

چکیده مقاله:

مفاهیمی از جمله حق و عدل، رفاه عمومی و تجلی اخلاق انسانی از مهم ترین اهداف بانکداری اسلامی به شمار می آید. به رغم تاکید اصول قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران بر شرعی بودن کلیه فعالیت های اقتصادی و فراهم شدن حکمرانی قوانین مبتنی بر شریعت، اجرای صحیح و کارآمد بانکداری اسلامی در نظام بانکی کشور با روش دیوان سالاری و مبتنی بر فرآیندهای سنتی عملی نگردیده است. از سوی دیگر، خدمات مالی نظیربه نظیر (P۲P) به منظور تحقق ویژگی ها، اصول و اهداف بانکداری مبتنی بر اخلاق، به طور فزاینده ای در حال ایجاد تغییرات قابل توجهی در سراسر جهان است و بلوک سالاری به تمام و کمال پوشش دهنده آن است. بلوک سالاری می تواند خدمات مالی نظیربه نظیر را بدون واسطه و دخالت شخص ثالث به بهترین نحو انجام دهد؛ بلوک سالاری با حذف واسطه در بانکداری سنتی، هزینه تمام شده خدمات مالی را کاهش می دهد؛ مخاطرات حملات سایبری در بانکداری بلوک سالاری کمتر است؛ از این رو هزینه مخاطرات عملیاتی کاهش می یابد. سوال اصلی تحقیق حاضر این است که قابلیت بلوک سالاری برای تحقق بانکداری اسلامی حقیقی چیست؟ این پژوهش با بهره جویی از منابع کتابخانه ای نوین و روش توصیفی تحلیلی پاسخ به این سوال را این گونه روشن ساخت که اولا، ارکان بلوک سالاری هیچ گونه منافاتی با اصول اخلاقی و شرعی اسلام ندارد، و ثانیا، بلوک سالاری با توجه به الزامات و قابلیت خود، اهداف مشخص شده در قانون اساسی ایران در راستای شرعی بودن فعالیت های اقتصادی را جامه عمل می پوشاند. در این مقاله سعی شده است تا برخی از شاخص های حکمرانی شرکتی و اخلاق محور در سه روش بانکداری دیوان سالاری، بلوک سالاری خصوصی و بلوک سالاری عمومی را - که مورد اخیر، مورد مطلوب حکمرانی مردم سالاری بر بانکداری است - به طور تطبیقی مورد مطالعه قرار دهد.

نویسندگان

خیراله پروین

استاد، گروه حقوق عمومی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

ولی رستمی

استاد، گروه حقوق عمومی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

نادر میرزاده کوهشاهی

استادیار، گروه حقوق عمومی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

علی الهیاری فرد

دانش آموخته دکتری حقوق عمومی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آهنگران، روح الله (۱۴۰۰). رمزینه ارزها از دیدگاه فقه و ...
  • الهیاری فرد، علی و گنج بخش، محمود (۱۴۰۲). نقش یکپارچگی ...
  • پروین، خیرالله و سیفی، محمدمهدی (۱۴۰۲). اصل شفافیت در فرایند ...
  • حاجیان، هانی، سرخوش، جواد و اکبری دهنو، میثم (۱۳۹۹). علت ...
  • حاجی پور، مرتضی و صفرپور سدهی، عیسی (۱۳۹۵). بررسی سود ...
  • حمزه پور، مهدی، محمدی، روح الله و حسینی فر، هدی ...
  • خادمان، محمود، کوشا، ابوطالب و نوری، فاطمه (۱۴۰۰). شناسایی ماهیت ...
  • دهقانی تفتی، مجتبی، افضلی مهر، مرضیه، اسکینی، ربیعا (۱۴۰۱). مطالعه ...
  • زارعی، محمدحسین و متانی، محمدعلی (۱۳۹۸). حقوق تنظیمی بانکی و ...
  • زمانیان، معصومه و وطنی، زهرا (۱۴۰۱). افزایش کارایی اعتبارات اسنادی ...
  • ساورایی، پرویز (۱۴۰۱). شناخت رمزارز و چالش های پیش روی ...
  • سیمیاری، محمدرضا، قوام، محمدحسین، آقایی، علی، حسن زاده سروستانی، حسین ...
  • صادقی، حسین، نوری، فاطمه و ناصر، مهدی (۱۴۰۲). استنادپذیری حقوقی ...
  • جستاری در کارآمدی برنامه ریزی توسعه با رویکرد آسیب شناسی و شناخت جایگاه حقوقی آن [مقاله ژورنالی]
  • طبرسی، فضل بن حسن (۱۳۸۴). مجمع البیان فی تفسیرالقرآن (جلد ...
  • ساز و کار موثر حل و فصل اختلافات بین المللی بانک های ایرانی با نظر به ظرفیت های فقهی [مقاله ژورنالی]
  • عسکری، سجاد (۱۴۰۰). نسبت شناسی ارز و رمزارز در نظام ...
  • غلامی، یاسر، جوادی، میثم و مقدسی، محمدباقر (۱۴۰۲). اجرای احکام ...
  • بررسی تطبیقی مواجهه با رمزارز ها در نظام های حقوقی ایران و امریکا [مقاله ژورنالی]
  • قهرمانی افشار، یاسر و پروین، خیرالله (۱۴۰۰). درآمدی بر مولفه ...
  • کاتوزیان، ناصر (۱۴۰۲). مقدمه علم حقوق. تهران: گنج دانش ...
  • کدخدایی، عباسعلی و نوروزپور، حسام (۱۳۹۹). چالش ارزهای مجازی در ...
  • محمدی راد، مرتضی، شفیعی دارابی، سیدمحمد و کریمی، نسرین (۱۳۹۹). ...
  • محمودی، اصغر (۱۳۹۸). تحلیل ارزهای مجازی در پرتوی فقه، حقوق ...
  • مددی، مهدی و قماشی، سعید (۱۴۰۰). جستاری در پول شویی ...
  • مرادی، یاسر و سیدی، سیدامیرحسین (۱۴۰۱). بررسی فقهی حقوقی رابطه ...
  • معینی فر، محدثه (۱۴۰۱). الزامات شناسایی و استیفای حقوق در ...
  • منصوری، رباب و قائمی اصل، مهدی (۱۴۰۰). عملیات پردازش پس ...
  • نجات زادگان، سعید و سلطانی، محمد (۱۴۰۱). ارزیابی شرایط عمومی ...
  • نوابی مقدم، زینب، زارع، علی، یوسفی صادقلو، احمد و جمالی، ...
  • نوروزی، احمد و شعبانی، احمد (۱۴۰۰). بررسی فقهی انتشار رمزارز ...
  • Adam Sa’ad, A., Auwal, K., Ahmad, K., & Saleh, A. ...
  • Al-Zoubi, A., Aldmour, M., & Aldmour, R. (۲۰۲۲). Preserving transparency ...
  • Balcerzak, A. P., Nica, E., Rogalska, E., Poliak, M., Klieštik, ...
  • Capocasale, V., & Perboli, G. (۲۰۲۲). Standardizing smart contracts. IEEE ...
  • Crepaldi, M. (۲۰۱۹). Why blockchains need the law. Proceedings of ...
  • DeVries, A. (۲۰۲۳). Cryptocurrencies on the road to sustainability: Ethereum ...
  • Dylan-Ennis, P., Kavanagh, D., & Araújo, L. (۲۰۲۲). The dynamic ...
  • Ferrari, V. (۲۰۲۰). The regulation of crypto-assets in the EU: ...
  • Frowis, M., & Bohme, R. (۲۰۱۹). The operational cost of ...
  • Kavanagh, D., & Ennis, P. J. (۲۰۲۰). Cryptocurrencies and the ...
  • Lacasse, R., Lambert, B., & Khan, N. (۲۰۱۷). Blockchain technology ...
  • Lawal, I. M. (۲۰۱۹). The suitability of cryptocurrency in the ...
  • MatRahim, S. R., Mohamad, Z. Z., Abu Bakar, J., Mohsin, ...
  • Miraz, M. H., Hasan, M. T., Rekabder, M. S., & ...
  • Ramiro, A., & DeQueiroz, R. J. G. B. (۲۰۲۲). Cypherpunk. ...
  • Temelkov, Z. (۲۰۲۰). Differences between traditional bank model and fintech ...
  • Wang, Q., Li, R., Wang, Q., Chen, S., Ryan, M., ...
  • Zook, M., & Blankenship, J. (۲۰۱۸). New spaces of disruption? ...
  • نمایش کامل مراجع