تاثیر پرایمینگ روی شاخصهای جوانه زنی بذر و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی گیاهچه نخود (Cicer arietinum L.) تحت تنش شوری

به منظور بررسی تاثیر پرایمینگ روی شاخص های جوانه زنی بذر و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی گیاهچه نخود تحت تنش شوری آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح آماری کاملا تصادفی با سه تکرار در سال ۱۴۰۲ در دانشگاه محقق اردبیلی اجرا شد. تیمارها شامل چهار سطح شوری (۰، ۵۰، ۷۵ و ۱۰۰ میلی مولار حاصل از کلرید سدیم) و چهار سطح پرایمینگ ( بدون پرایمینگ (شاهد)، هیدرو پرایمینگ، پرایمینگ با جیبرلین (۵۰ پی پی ام) و اسید سالیسیلیک (۱۰۰ پی پی ام)) بود. نتایج نشان داد که شوری درصد جوانه زنی، ضریب جوانه زنی روزانه، وزن­تر ساقه چه را کاهش داد، اما پرایمینگ بذر با آب مقطر، اسید سالیسیلیک به ویژه جیبرلین این صفات را بهبود بخشید. شوری میانگین مدت جوانه زنی را افزایش داد، به طوری که بیش ترین میانگین مدت جوانه زنی (۰۳۸۷/۰ بذر در روز) در شوری۱۰۰ میلی مولار بود. بیش ترین وزن تر ریشه چه ( ۹۶۷/۱۱۰ میلی گرم)، وزن خشک ریشه چه (۶۰۰/۱۹ میلی گرم)، وزن خشک ساقه چه (۶۶۷/۱۴ میلی گرم)، شاخص طولی بنیه بذر (۰۴۱/۱۲) و شاخص وزنی بنیه بذر (۲۸۸/۳) در تیمار جیبرلین و شاهد (بدون شوری) مشاهده شد. فعالیت آنزیم های کاتالاز و گلوتاتیون ردکتاز در پرایمینگ با جیبرلین به­ترتیب در حدود ۶۶ و ۴۲ درصد نسبت به شاهد بیشتر بود. فعالیت آنزیم پراکسیداز در تیمار با جیبرلین و شوری ۱۰۰ میلی مولار نسبت به شاهد در حدود ۹۶ درصد افزایش نشان داد. همچنین، کمترین آمیلاز (۳۸۴/۲ میلی گرم بر گرم وزن­تر بر دقیقه) از شوری۱۰۰ میلی مولار به دست آمد. به طور کلی نتایج نشان داد تیمار بذر با جیبرلین با تحریک آنزیم های آنتی اکسیدانی و خنثی سازی رادیکال های آزاد می تواند اثرات مضر تنش شوری بر برخی صفات در گیاهچه نخود را کاهش داده و رشد گیاهچه را بهبود بخشد.

کلیدواژه ها:

اسیدسالیسیلیک ، آنزیم های آنتی اکسیدانی ، جیبرلین ، کلرید سدیم ، نخود