ارزیابی ارقام کلزا در تاریخ های مختلف کاشت با روش تحلیل مقایسه کارکرد در اجزای عملکرد و مراحل فنولوژیکی نمو

این آزمایش به منظور بررسی و مقایسه عملکرد ارقام کلزا در تاریخ های مختلف کاشت انجام شد. آزمایش در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی یزد بصورت اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار و طی دو سال زراعی ۱۳۹۹-۱۳۹۸ و ۱۴۰۰-۱۳۹۹ اجرا گردید. فاکتور اصلی تاریخ کاشت در سه سطح ۱۵ مهر، ۳۰ مهر و ۱۵ آبان در کرت های اصلی و ارقام کلزا در هشت سطح: هیولا ۴۸۱۵، زرفام، نفیس، نپتون، نیما، اس.ال.ام-۰۴۶، نیلوفر و آر.جی.اس-۰۰۳ در کرت های فرعی تعبیه شدند. بر اساس نتایج بدست آمده اثر تاریخ کاشت بر مراحل فنولوژیک تاثیر معنی­داری گذاشت و سبب کاهش روز تا گل­دهی، خورجین دهی و رسیدگی گردید. زودرس ترین ارقام در این آزمایش ارقام هیولا۴۸۱۵ و آر.جی.اس-۰۰۳ بودند. اثر تاریخ کاشت بر عملکرد دانه معنی دار بود و بالاترین عملکرد با میانگین ۵۰۶۶ کیلوگرم در هکتار در تاریخ کاشت ۱۵ مهر بدست آمد و در کشت ۳۰ مهر و ۱۵ آبان میانگین عملکرد دانه به ترتیب ۱۱/۳۴و ۲۹/۶۶ درصد نسبت به ۱۵ مهر کاهش یافت. بین ارقام مورد بررسی، ارقام هیولا۴۸۱۵ در تاریخ کاشت ۱۵ مهر، نپتون در تاریخ کاشت ۳۰ مهر و نپتون و نفیس در تاریخ کاشت ۱۵ آبان بیشترین عملکردها را داشتند و برای کشت در منطقه توصیه می شوند. بر اساس مدل های رگرسیونی تغییر در طول مراحل فنولوژیکی نمو متناسب با تغییر در اجزای عملکرد باعث افزایش عملکرد دانه به میزان ۵۰۰ تا ۷۵۰ کیلوگرم در هکتار می شود که این کار را می توان با تغییر در تاریخ کاشت و عملیات زراعی انجام داد.

کلیدواژه ها:

خورجین دهی ، زودرسی ، کانولا ، گل دهی ، هیولا ۴۸۱۵