مدل چارچوب حاکمیت داده در مبارزه با پول شویی درسیستم بانکی ایران (مطالعه موردی: بانک ملت ایران)

پدیده پول شویی یکی از اساسی ترین مسائل در نظام اقتصادی کشور و بانک ها است. پول شویی می تواند تاثیرات بسیار مخربی بر اقتصاد و جامعه داشته باشد؛ لذا راهکارهای قانونی و اجرایی با اثربخشی بالا جهت مقابله با آن حائز اهمیت است. سازمان ها و نهادهای بین المللی فعال در زمینه مبارزه با پول شویی از قبیل گروه ویژه اقدام مالی (FATF) به صورت مستمر کشورها و سازمان ها را مورد بررسی و ارزیابی قرار می دهند و براساس میزان ریسک محاسبه شده آن ها را طبقه بندی می نمایند. کشورهایی که در دسته ی با ریسک بالا قرار می گیرند، فعالیت های اقتصادی و مالی آن ها به سختی انجام گرفته و مراودات بانکی دچار چالش های اساسی می گردد. بر این اساس اهمیت مبارزه با پول شویی و انطباق با استانداردهای بین المللی امری ضروری است. راهکارهای فن آورانه، هوش مصنوعی، یادگیری ماشین و رویکرد مبتنی بر ریسک برای مقابله با پول شویی از مسیر دسترسی به داده های باکیفیت می گذرد. با توجه به سوالات تحقیق، بانک ملت به عنوان یکی از بزرگ ترین بانک های تجاری ایران برای جامعه آماری انتخاب و جهت شناسایی چارچوب حاکمیت داده در مبارزه با پول شویی از طریق نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی، ۱۴ مدیر و کارشناس خبره با بالاترین امتیاز، برای مصاحبه از بین ۷۵۰ نفر برگزیده شدند. با انجام مصاحبه ژرف و به کارگرفتن راهکار نظریه پردازی داده بنیاد، از ۴۳ کد مستخرج در قالب ۱۸ مفهوم و ۶ مقوله، مدل پارادایمی چارچوب حاکمیت داده در مبارزه با پول شویی طراحی گردید. سپس مدل طراحی شده در اختیار متخصصان دانشگاهی و تجربی گذاشته شد و مورد ارزیابی قرار گرفت .

کلیدواژه ها:

مبارزه با پول شویی ، حاکمیت داده ، مدیریت داده ، نظریه داده بنیاد ، هوش مصنوعی