فرصت ها و چالش های پیش روی کاربرد هوش مصنوعی دردادرسی های حقوقی از منظر حقوق بین الملل و حقوق داخلی

حق بر استفاده از فناوری های نوین همواره یکی از حقوق اساسی بشر قلمداد شده است و اسناد حقوقی بشری متعدد بر این مهمصحه گذاشته اند. از جمله این فناوری ها، فناوری هوش مصنوعی است. هوش مصنوعی یکی از مقوله های مرتبط با علوم کامپیوتر استکه میتواند تحولات بسیار گستردهای در ارتباط با فناوری اطلاعات پدید آورد؛ چرا که دارای رفتارهایی اعم از استدلال، تصمیم گیریمنطقی، تفکر و یادگیری است. عرصه حقوق و به طور خاص حوزه دادرسی و قضاوت نیز با تردید و طمانینه در حال تاثیرپذیری ازاین فناوری است. خیلی از افراد هنوز هم با شنیدن واژه هوش مصنوعی به ربات ها فکر می کنند و تصور می کنند که منظور از هوشمصنوعی همان ربات های بی احساسی هستند که برای انجام راحت تر کارها طراحی شده اند و در آینده، جای انسانها را می گیرند.امروزه هوش مصنوعی در اکثر جنبه های زندگی بشر اثرگذار است. یکی از این جنبه ها، استفاده از هوش مصنوعی به عنوان مشاور دررسیدگی های قضایی است. سرعت و دقت هوش مصنوعی ضمن حذف اطاله دادرسی، آسیبهای ناشی از خطای انسانی در فرآینددادرسی را به حداقل میرساند اما در کنار این مزایا، طبع خاموش هوش مصنوعی و حجم بالای داده ها باعث شده است تا هوشمصنوعی از شفافیت کافی در عملکرد خود برخوردار نباشد. مقاله حاضر به این پرسش اصلی پاسخ می دهد که آیا میتوان از هوشمصنوعی در دادرسی های حقوقی استفاده کرد؟ این چالش در حقوق ایران که متاثر از قواعد فقهی است دو چندان میشود. در اینمقاله با روش توصیفی–تحلیلی صورت های بکارگیری هوش مصنوعی در فرآیند دادرسی قضایی و اصول و بایسته های آن بررسی شده است.

کلیدواژه ها:

هوش مصنوعی ، دادرسی حقوقی ، فناوری ، نظارت ، سرعت ، دقت