تاثیرپذیری کیفیت زندگی سالمندان ساکن در مرکز نگهداری براساس مدل تلفیقی کیفیت زندگی ونتگوت از عوامل معماری محیط(مورد پژوهی: مرکز نگهداری صادقیه شهراصفهان)

مقدمه: با توجه به پدیده پیری جمعیت و روند کاهش اندازه خانواده، توجه به مراکز نگهداری سالمندان بیشتر به چشم می خورد. لذا تاثیر محیط زندگی در فضای عمومی بر کیفیت زندگی سالمندان از دیدگاه بعد عینی و ذهنی به دلیل ابعاد گوناگون کیفیت زندگی و نیازهای متعدد سالمندان همچون جسمی و روانی کمتر از دیدگاه نظریه پردازان کیفیت زندگی همچون مدل کیفیت زندگی ونتگوت مورد بررسی قرار گرفته است. روش کار: پژوهش حاضر به صورت کمی و کیفی است. در بخش کیفی براساس مطالعات نظری به روش تحلیل محتوای کیفی مولفه های کیفیت محیط استخراج شده است. و دربخش کمی با استفاده از پرسشنامه به سنجش مولفه های بخش کیفی در مرکز نگهداری توسط سالمندان پرداخته شده است. همچنین تحلیل یافته ها با استفاده از نرم افزارspss به صورت پیمایشی و تحلیل عاملی تاییدی انجام گرفته شده است. و جهت تطبیق مولفه های کیفیت محیط با مدل کیفیت زندگی ونتگوت توسط خبرگان انجام گرفته شد. یافته ها: حاکی از آن است بر بعد عینی و ذهنی کیفیت زندگی در محیط کالبدی مرکز نگهداری چهار مولفه شامل: نفوذپذیری، خوانایی، انعطاف پذیری و ایمنی و امنیت تاثیرگذار می باشد. همچنین مولفه نفوذپذیری و انعطاف پذیری بر رفع نیازها؛ مولفه خوانایی بر رفاه و شادی و مسرت؛ مولفه ایمنی و امنیت بر رفاه و تعادل بیولوژیکی از زیرشاخه های مدل کیفیت زندگی ونتگوت وابسته است. نتیجه گیری: از آنجایی که نتایج نشان داد، مولفه های کیفیت محیط به ترتیب اولویت بندی شامل: مولفه ایمنی و امنیت با توجه به استانداردهای ایمنی بر اجرای صحیح در ساخت؛ مولفه خوانایی با درنظر گرفتن نشانه ها در محیط؛ مولفه انعطاف پذیری با تغییر در ساختار فضا جهت پاسخ به نیازها؛ مولفه نفوذپذیری با تسهیل حرکت در محیط بر کیفیت زندگی سالمندان از دیدگاه بعد عینی و ذهنی براساس مدل کیفیت زندگی ونتگوت تاثیرگذار می باشد.

کلیدواژه ها:

Quality of life-elderly-care center-environment-architecture ، کیفیت زندگی-سالمندان-مرکز نگهداری-محیط-معماری