تحلیل اجتناب مالیاتی و ورشکستگی شرکت های فعال در بازار بورس اوراق بهادار تهران

ورشکستگی شرکت ها زیان هنگفتی را برای سرمایه گذاران، طلبکاران، مدیران، کارگران، عرضه کنندگان و مشتریان ایجاد میکند. اگر کسی علت اضمحلال شرکتها را متوجه شود، با برنامه ریزی لازم شرکت را از مرگ حتمی نجات میدهد. بنابراین پیشبینی ورشکستگی شرکتها پیش نیاز جلوگیری ورشکستی است . مالیات هزینه ای است که بر کلیه واحدهای انتفاعی که به نوعی درآمدزایی میکنند، از جانب دولت تحمیل میشود. چنانچه شرکتها و اشخاص حقوقی به عنوان واحدهایی تلقی شوند که در راستای کسب سود و انتفاع، فعالیت میکنند، میتوان انتظار داشت که به دنبال راهکارهایی در جهت کاهش مالیات پرداختی خود باشند. در ادبیات مالی در کشورهای خارجی ، تلاشها و راهکارهای قانونی شرکتها به منظور کاهش هزینه مالیات خود را به نامهای متفاوتی از قبیل مدیریت مالیات، اجتناب از پرداخت مالیات و رویه مالیاتی جسورانه میشناسند. فعالیت های اجتناب از پرداخت مالیات به طور متداول به ابزارهای صرفه جویی مالیات که منابع را از دولت به سهامداران انتقال می دهد و بنابراین ارزش بعد از مالیات شرکت را افزایش می دهد، اتلاق می شود. هدف این پژوهش ، بررسی رابطه بین اجتناب مالیاتی و هزینه بدهی و ورشکستگی شرکت های پذیرفته شده در بازار بورس اوراق بهادار تهران طی سالهای ۱۳۹۱ تا ۱۴۰۰ بود. بدین منظور دادههای ۱۱۸ شرکت تولیدی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. این پژوهش از نوع کاربردی است که به توصیف همبستگی بین متغیرهای مورد مطالعه می پردازد. برای آزمون فرضیه های پژوهش ، مدلهای رگرسیون بر مبنای پانل برآورد شدند. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که رابطه منفی بین اجتناب از پرداخت مالیات و هزینه بدهی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران وجود دارد. این رابطه منفی نشان می دهد که اثرمناسب مالیاتی ناشی از اجتناب از پرداخت مالیات می تواند به عنوان بدهی برای شرکت به کار رود، از این رو اجتناب از پرداخت مالیات میتواند به عنوان جانشین استفاده از بدهی باشد. اما ارتباط معناداری بین اجتناب مالیاتی و هزینه ورشکستگی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مشاهده نشد. همچنین نتایج نشان داد که بین هزینه بدهی و ورشکستگی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران رابطه مثبت و معناداری وجود دارد

کلیدواژه ها:

اجتناب مالیاتی ، هزینه بدهی ، ورشکستگی شرکت