تاثیر برنامه ی آموزش پاسخ محور بر مشکلات حسی و توانش گفتاری_زبانی کودکان دارای اختلال اتیسم با عملکرد بالا

زمینه و هدف: اختلال طیف اتیسم، ناتوانی عصب تحولی است که با نارسایی هایی پایدار در ارتباط و تعامل اجتماعی و الگوهای رفتاری، تمایلات و فعالیت های محدود و تکراری در گذشته یا حال مشخص می شود. این اختلال به عنوان وخیم ترین و در عین حال ناشناخته ترین اختلال دوران کودکی، مطرح می شود. اختلال طیف اتیسم شرایطی مادام العمر است. شدت آسیب و علائم از فردی به فرد دیگر متفاوت است و علائم اختلال در یک فرد ممکن است در طول زمان تغییرکند. این پژوهش با هدف تعیین تاثیر برنامه ی آموزش پاسخ محور بر مشکلات حسی و توانش گفتاری_زبانی کودکان دارای اختلال اتیسم با عملکرد بالا صورت گرفته است. روش: پژوهش حاضر مطالعه ای کمی از نوع طرح های آزمایشی تک آزمودنی، با استفاده از روش A-B است. جامعه ی آماری شامل کلیه ی کودکان دارای اتیسم با عملکرد بالا شهر سبزوار بر اساس معیارهای ورود و خروج بوده است. نمونه ی آماری شامل ۳ نفر کودک دارای اختلال اتیسم با عملکرد بالا شهر سبزوار بودند که از بین نمونه های دارای ملاک های ورود و خروج به مطالعه، با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. برنامه ی آموزش پاسخ محور به مدت ۱۲ جلسه هر هفته دو جلسه با استفاده از دستورالعمل کوگل و همکاران (۱۹۸۹) و برنامه ی آموزشی گام به گام ویسمارا و بوگین (۲۰۰۹) ارائه داده شد. یافته ها: نتایج نشان داد برنامه ی آموزش پاسخ محور بر توانش گفتاری_زبانی هر ۳ نفر شرکت کننده تاثیر معنادار داشته است (PND=%۱۰۰). همچنین شاخص پایایی تغییر برای هر سه شرکت کننده بزرگتر از ۱/۹۶ می باشد و به ترتیب شرکت کنندگان ۷/۱۴، ۲۶/۶۶ و ۱۵/۷۸ است. در خصوص مشکلات حسی، نتایج نشان داد که برنامه ی آموزش پاسخ محور بر هر ۳ نفر شرکت کننده تاثیر معناداری نداشته است (PND=%۰). همچنین شاخص پایایی تغییر برای شرکت کنندگان به ترتیب ۱/۳۵، ۱/۸۱ و ۱/۹۲ است که هر سه شاخص از ۱/۹۶ کوچکتر است.نتایج: بنابراین از آنجایی که آموزش پاسخ محور بر توانش گفتاری_زبانی کودکان اتیسم با عملکرد بالا موثر بود، و برنامه ای بازی محور است، معلمان و درمانگران می توانند برای تقویت گنجینه ی واژگان و توانش گفتاری_زبانی کودکان اتیسم با عملکرد بالا از آن استفاده کنند. همچنین ساختار آزادانه ی آموزش پاسخ محور به بهبود و افزایش ارتباط با دیگران منجر می شود.

کلیدواژه ها:

برنامه ی آموزش پاسخ محور ، مشکلات حسی ، توانش گفتاری_زبانی ، کودکان دارای اختلال اتیسم با عملکرد بالا