شناسایی عوامل باکتریایی و ضایعات هیستوپاتولوژیک در بزغاله های تلف شده در اثر بیماریشیردان بزاقی

یکی از بیماری هایی که می تواند تلفات شدیدی در دامداریهای گوسفند و بز ایجاد کند، بیماریی تحت عنوان شیردانبزاقی است. این بیماری نسبتا بیماری جدید و ناشناخته ای محسوب شده که باعث مرگ و میر در بزغاله های کمتر از یکماه می شود. این بیماری با علائم بی حالی، عدم توانایی در مکیدن، ضعف در اندام حرکتی و دهیدریشن مشاهده می شود کهدر ادامه زمین گیری و مرگ بعد از یک الی چهار روز رخ میدهد. در کالبدگشایی، شیردان حاوی مخلوط لخته شیر وترشحات معده، به علاوه با ظاهر دانه قهوه ای یعنی قطعه های لخته خون شناور در محتویات شیردان به همراه نقاطخونریزی در سروز و مخاط، مشاهده می شود. این بیماری در بزها بیشتر از گوسفندها گزارش شده است و همینطور درنژادهای سانن و آلپاین که معمولا در کشور ما به صورت متراکم در دامداری های صنعتی نگهداشته می شوند بیشتر رخمی دهد. با توجه به اهمیت بالای بیماری و مشخص نبودن عامل دقیق آن، در مطالعه حاضر به برسی عوامل باکتریائیدخیل در این بیماری و مشاهده ضایعات اصلی هیستوپاتولوژی در شیردان در این بیماری پرداخته ایم. در این مطالعه برروی ۵۱ راس بزغاله شیرخوار از نژاد سانن، آلپاین و دورگه های آلپاین مهابادی در یکی از دامداری های پرورش صنعتی بز اطراف تهران انجام شده است. ۱۷ راس در گروه شاهد (مرگ با علائمی غیر از این بیماری و بدون خونریزی شیردان) و ۳۴راس با علائم بیماری شیردان بزاقی و با درجات مختلفی از خونریزی شیردان بودند. نمونه گیری برای کشت باکتریائی وبررسی هیستوپاتولوژی از موارد تلفات انجام شد. میانگین سنی تلفات در نمونه های این مطالعه ۶ / ۴ ± ۸ / ۱۰ روز بود و ۴۹/۱% نمونه ها در سن ۱۰ الی ۱۲ روز بودند. در کشت های میکروبی هم در ۶ نمونه از ۱۷ نمونه گروه شاهد ( ۳ / ۳۵ %موارد) و در ۱۶ نمونه از ۳۴ نمونه گروه های خونریزی دار ( ۴۷ % موارد) باکتری اشریشیا کلی مشاهده شد که میزان جداسازی اشریشیا کلی در گروه دارای خونریزی به طور معنی داری از گروه شاهد بیشتر بود. در مقاطع هیستوپاتولوژیک ورنگ آمیزی H&E پرخونی، خونریزی، نفوذ سلول های التهابی اغلب تک هسته ای (لنفوسیت و پلاسماسل) و هایپرپلازی درسلول های مخاط و زیرمخاط شیردان در گروه بزغاله های دارای خونریزی شیردان مشاهده شد. با توجه به یافته های اینپژوهش و یافته های به دست آمده از یافته های پیشین به نظر میرسد که عامل بیماری با باکتری اشریشیا کلی قرابتزیادی داشته باشد و این که مهمترین ضایعه یافته شده التهاب خونریزی دهنده شیردان باشد.

کلیدواژه ها:

بیماری شیردان بزاقی ، بزغاله ، باکتری اشریشیا کلی ، خونریزی شیردان