تحلیل رفتار فرم حیاط مرکزی در تهویه طبیعی خانه های سنتی اقلیم گرم و خشک ساحلی به روش CFD (مطالعه موردی: عمارت دهدشتی در شهر بوشهر)

بوشهر با رطوبت نسبی بالا نیاز به تهویه دارد، حیاط مرکزی از اجزای موثر در تهویه طبیعی است. هدف این پژوهش کشف زوایای پنهان عملکردی تهویه ی طبیعی حیاط مرکزی، از منظر شکل هندسی حیاط، تناسبات و میزان توده بهینه در خانه های منطقه ی گرم و خشک ساحلی بوشهر است. در این مقاله به روش تحقیق ترکیبی و با استفاده از راهبردی تجربی، ابتدا متغیرهای مستقل تاثیرگذار شناسایی، متغیرهای وابسته توسط دستگاه های دقیق دیجیتال در یک نمونه موردی (عمارت دهدشتی) اندازه گیری و داده های آن برای اعتبارسنجی نرم افزار، استفاده شد. پس از گونه شناسی حیاط، به روشCFD و با استفاده از نرم افزارAutodesk CFD ۲۰۱۸ ، شبیه سازی برای ۹ گونه ی مختلف ترکیب اتاق و حیاط به شکل های مستطیل عمودی، مربع و مستطیل افقی، در ۳ تراز ارتفاعی طبقه ی همکف، اول و دوم اجرا و براساس دو مولفه ی سرعت جریان هوا، عمرمتوسط هوا انجام شد. فرم حیاط، فرم اتاق و نسبت توده به فضا، به عنوان متغیرهای مستقل و کیفیت جریان هوای داخل اتاق (سرعت و عمر هوا) به عنوان متغیر وابسته درنظر گرفته شد. یافته ها نشان می دهد، فرم هندسی اتاق و حیاط بر میزان تهویه طبیعی تاثیرگذار است و فرم های کشیده عمودی سرعت باد بیشتری را نشان می دهند. افزایش نسبت عرض به طول مستطیل از ۱ به ۱۵/۱ و ۱ به ۳ در حالت مستطیل عمودی ابتدا سرعت جریان هوا در فضای اتاق افزایش و سپس کاهش می دهد، ولیکن در مستطیل افقی سرعت تقریبا از روند یکنواخت تری پیروی می کند. نتایج بیانگر آن است که گونه های حیاط و اتاق مستطیل عمودی به ویژه گونه شماره ۲، به دلیل کشیدگی فرم، از نظر هر دو مولفه ی سرعت جریان هوا، عمر هوا نتایج بهتری را نشان داده اند. از بعد تناسبات بهینه حیاط، نسبت ۱ به ۳/۱ هم فراوانی مطلوبی در نمونه های واقعی و هم مقدار کشیدگی لازم برای برجسته کردن تفاوت مولفه های کیفیت هوا را دارد. همچنین تغییرات ضخامت توده بر سرعت و کیفیت هوا تاثیر قابل توجهی دارد.

کلیدواژه ها:

توده