تاثیر شبکه های اجتماعی مجازی بر جامعه مدنی ایران(مورد مطالعه تلگرام و اینستاگرام)

در پژوهش حاضر سعی شده است تا دیدگاه افراد در خصوص کارکرد و تاثیراتی که شبکه های اجتماعی به خصوص تلگرامواینستاگرام می توانند برجامعه مدنی بگذارند بررسی شود. این دو شبکه اجتماعی امروزه بیش ترین کاربر را در ایران دارندودامنه تاثیر این شبکه ها مدام درحال افزایش است . شبکه های اجتماعی امکانات بسیاری مانند فراگیری دسترسی و اشتراک گذاری عقاید، افکار و فعالیت ها را برای کاربرانشان فراهم آورده اند که نتیجه آن تحول و سهولت در برقراری تعاملات اجتماعی است که می توانند زمینه ساز شکل گیری جامعه مدنی باشند. این پژوهش به روش پیمایشی و توزیع پرسشنامه محقق ساخته انجام و با توجه به نظریه حوزه عمومی هابرماس و جامعه شبکه ای کاستلز تلاش شده داشته کارکردهای مرتبط و موثر رسانه های اجتماعی را دررابطه با جامعه مدنی مورد بررسی قرار دهد. جامعه آماری پژوهش شامل ۳۷۹ نفر از دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی تهران هستند و داده های تحلیل شده به وسیله نرم افزارSPSS نشان می دهد درخصوص ۱۰ کارکرد شبکه های اجتماعی مورد بررسی ، کارکردهای اطلاع رسانی ، سازماندهی ، جریان سازی و افزایش مطالبه گری به عنوان بیشترین کارکرد این شبکه ها و همچنین ایجاد کثرت گرایی ، عدالت ارتباطی و کاهش ریسک مشارکت جهت فعالیت مدنی ، از سوی افراد دارای کمترین کارکرد مطرح شده اند. همچنین با درنظرگرفتن دسته بندی سه گانه مفروض در الگوی مفهومی پژوهش ، بر اساس رتبه های کسب شده قوی ترین کارکردها به ترتیب مربوط به بخش اجماع سازی ، آگاهی بخشی و در نهایت کنش گری هستند.

کلیدواژه ها:

شبکه های اجتماعی ، جامعه مدنی ، تلگرام ، اینستاگرام ، فضای مجازی