آب به مثابه زندگی در بوم های بیابانی؛راهکارهای افزایش تاب آوری شهری در مقابله با پدیده خشکسالی و بحران آب در شهر اصفهان

با توجه به قرار گیری سطح وسیعی از کشور ایران در اقلیم گرم و خشک، وجود آب و جلوه های گوناگون آن در شهرها می تواند یکی از عوامل موثر در بهبود کیفیت زندگی شهروندان باشد. این در حالی است که خشکسالی شهری بیانگر وضعیت کمبود آب موقت در مناطق شهری است و زندگی شهری به دلیل کاهش شدید عرضه آب و افزایش ناگهانی تقاضای آب و پیامدهای گسترده آن، شهرها را در معرض تنش آبی شدیدی قرار داده است. شبکه های آبرسانی از ابتدای شکل گیری شهرها، تاثیرات بسزایی در ساختار کالبدی، کارکردی و نظام معنایی شهرها داشته اند و در کنار نقش های متفاوتی که در کشاورزی و آبرسانی ایفا نموده اند با تحت پوشش قرار دادن کل شهر، کیفیت زیست محیطی را ارتقا داده و سبب ایجاد کیفیت پایداری در ساختار شهری شده اند. هدف اصلی این پژوهش ارائه راهکارهایی به منظور افزایش تاب آوری شهری در مقابله با پدیده خشکسالی و بحران آب و بررسی نقش آب و مظاهر آن در نظام های کالبدی، عملکردی، زیست محیطی و به خصوص در نظام معنایی شهر می باشد. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی نمود آب در شهرسازی و تاثیر آن بر هویت شهرها می پردازد. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که نمود آب در شهرسازی به عنوان عنصری اصلی و محوری تلقی شده و معماری در اطراف آن شکل می گیرد. ایرانیان همواره با توجه به پیشینه دینی و فرهنگی غنی ایرانی- اسلامی، از این عنصر در کنار تاثیرات اقلیمی و محیطی آن استفاده کرده اند. هویت شهر به شدت متاثر از نحوه ترکیب ساختار آن با دیگر عناصر طبیعی است و عنصر آب می تواند در ارتقای کیفیت کالبدی شهرها اثربخش باشد. از مهم ترین راهکارهای تاب آوری در مقابله با پدیده خشکسالی می توان به افزایش آگاهی عمومی در مورد حق آب و صرفه جویی در مصرف آب، ارتقای کارایی مدیریت آب شهری، سرمایه گذاری در تحقیقات علم پایداری برای خشکسالی شهری، تقویت تاب آوری از طریق همکاری بین المللی، کاهش وابستگی نیاز آبی کشور(شرب،صنعت و کشاورزی) به آب های زیر زمینی، در جهت مواجه نشدن و مقابله با مشکلات زیست محیطی مانند پدیده فرو نشست زمین، تامین نیاز آبی

کلیدواژه ها:

تاب آوری ، خشکسالی شهری ، بحران آب ، نقش آب ، اصفهان