امکان سنجی مسئولیت مدنی ناشی از کاربست هوش مصنوعی در حیطه پزشکی

زمینه و هدف: گسترش دانش در حوزه پزشکی و پیچیدگی تصمیمات مرتبطبا آن توجه متخصصین را به استفاده از سیستم های هوشمند جلب نموده است. هوشمصنوعی در حیطه ی پزشکی؛ در تشخیص بیماری ها، پیش بینی نتایج درمانی، نرمافزارهای پشتیبان بیمار و پزشک، تحلیل داده های پزشکی و پیشگیری از بیماری ها و... به کارمی آید و این کار از طریق شبیه سازی، تقویت و یا تکمیل هوش انسانی بهروش دقیق و کارآمد انجام می شود. اصطلاح هوش مصنوعی پزشکی ترکیبی ازفناوریهای نوین مبتنی بر هوش مصنوعی و شاخه های علوم پزشکی را در برمیگیرد کهازجمله تصمیم گیری بالینی، تشخیص، درمان، پیشگیری، پزشکی از راه دور، سلامتهوشمند و توسعه دارو را شامل می گردد. این ساز و کار پدیده جدیدی است که حقوقخصوصی را درگیر چالش جدیدی در بحث مسئولیت مدنی می کند که برای پاسخگوییبه آنها مجبور به اصلاح یا ایجاد سازوکارهای حقوقی و قانونی جدید هستیم. سیستمهای هوش مصنوعی ممکن است علت مستقیم یا غیرمستقیم آسیب به بیمار باشد. لذاپژوهش حاضر ضمن بررسی چگونگی کاربست فناوری هوش مصنوعی در عرصه یپزشکی درصدد پاسخ به این سوال است که آیا می توان برای هوش مصنوعی در مقامیک شخص حقوقی در قبال آسیب های وارده به بیمار مسئولیت قائل بود؟روش تحقیق: برای این تحقیق از منابع فارسی و انگلیسی استخراج شده از سایتهایمعتبر به خصوص مقالات ۲۰۲۲-۲۰۱۵ استفاده شده است که از طریق تجزیه، تحلیل، تحقیقات علمی و نظرات افراد متخصص در زمینه هوش مصنوعی و حقوقدانان انجام شده است.یافته ها: یافته های پژوهش حاکی از آن است پزشک معالج وقتی با به کارگیری هوشمصنوعی به تشخیص و درمان می پردازد؛ از آنجا که در استناد عرفی ضرر و رابطه سببیتتغییر ایجاد می شود، مسئولیت مدنی هوش مصنوعی برمبنای تئوری های مختلف ازجمله شخصیت حقوقی مستقل، تلقی به عنوان حیوان یا شیء قابل بررسی است.نتیجه گیری: وقتی پزشک معالج به عنوان کاربر از هوش مصنوعی در فرآیند درمانبهره می برد و در نتیجه آن آسیبی به بیمار وارد می شود؛ هر چند نمی توان برای اینفناوری شخصیت حقوقی جداگانه قائل بود؛ لیکن از آنجا که در زنجیره به کارگیری آنافراد متعدد از جمله سازنده، آموزش دهنده یا کاربران متعدد دخیل هستند؛ ازمسئولیت پزشک می کاهد.

کلیدواژه ها:

هوش مصنوعی ، پزشکی هوشمند ، مسئولیت مدنی ، کاربر ، شخصیت حقوقی