مسئولیت کیفری ناشی از نقض حق اختراعات دارویی توسط هوش مصنوعی

زمینه و هدف: هوش مصنوعی یکی از ابداعات بشری است که صرف نظر ازمزیت های فراوان، مشکلاتی را علی الخصوص در بعد کیفری ایجاد نموده است. هوشمصنوعی به ایده های نوین در حوزه اختراعات دارویی با گرد هم آوردن حجم گسترده ایاز داده ها می تواند در کشف داروها، تحقیقات و عوارض آن یاری رساند. در واقع ویژگیخاص هوش مصنوعی که به عنوان ابراز کاربردی به وسیله ربات ها و برنامه نویسان صورتمی گیرد، حقوقدانان را در خصوص مسئولیت کیفری ناشی از نقض برخی از حقوق نظیرحق اختراع و حقوق مالکیت فکری که نیازمند ویژگی هایی چون ثبت، اصالت، نوآوری ومالکیت را با چالش مواجه می سازد. خلا قانونی موجود، بعضا در باب انتساب مسئولیتکیفری به ربات ها، سازندگان (طراحان) و بهره برداران را علی الخصوص در حوزه سلامتکه اهمیت فراوانی دارد، با ابهام مواجه ساخته و از سوی دیگر طبق اصل قانونی جرم ومجازات، هیچ جرمی نباید بدون مجازات و جبران خسارت باقی بماند.روش: در این نوشتار با رویکردی تحلیلی توصیفی علی رغم کمبود منابع دسته اولحقوقی در این باب، به بررسی مسئولیت کیفری نقض حق اختراع توسط هوش مصنوعی پرداختیم.ملاحظات اخلاقی: در کلیه مراحل نگارش مقاله پیش روی، ضمن رعایت اصالت متون،صداقت وامانت داری رعایت شده است. یافته ها: یافته های این نوشتار حاکی از آن است که علی رغم تاثیرگسترده هوشمصنوعی در حمایت از محصولات دارویی در قالب حق اختراع، در محدود مواردیموجب نقض اصول حق اختراع نظیر حق مالکیت و ثبت می شود، گرچه حق ابتکار ونوآوری را با بهره گیری از ربات ها در حوزه داده ها، یادگیری و عوارض پوشش می دهد.نتیجه گیری: چنین نتیجه گرفتیم که در انتساب مسئولیت کیفری به هوش مصنوعیدر حق اختراعات دارویی به دلیل نبود اراده و اختیار برای ربات، وی را نه می توان دردسته اشخاص حقیقی و نه حقوقی قرارداد و ناچار باید به اراده و اختیار و البته قصدسازنده و استفاده کننده از رباب به عنوان مباشر و فاعل معنوی رجوع نمود.

کلیدواژه ها:

حق اختراع دارویی ، مسئولیت کیفری ، هوش مصنوعی ، ربات ، اراده و اختیار