تغییرات ساختار بافتی غدد جنسی ماهی شانک زردباله (Acanthopagrus latus) و سطوح هورمون های استروژن و پروژسترون خون پس از تجویز خوراکی عصاره سیر

در این تحقیق، تاثیر عصاره گیاه فیتواستروژن سیر بر بلوغ غدد جنسی و سطوح هورمون­های استروژن و پروژسترون در ماهی شانک زردباله بررسی شد. به این منظور، ۶۰ عدد ماهی شانک زرد باله از تالاب ناصری در استان خوزستان صید و به آزمایشگاه منتقل شدند. ماهیان در چهار گروه شامل یک گروه کنترل و سه گروه دریافت کننده عصاره سیر با دوزهای ۵/۰، ۱ و ۲% وزن غذا تیمار­بندی شدند. هر تیمار شامل سه تکرار بود. ماهیان به مدت ۱۴ روز به میزان ۳­% وزن بدنشان و دو بار در روز غذادهی شدند. برای بررسی بافت شناسی، نمونه­برداری از غدد جنسی و برای بررسی سطوح هورمون ها، نمونه­برداری از سیاهرگ دمی ماهیان در روزهای صفر، ۷، ۱۰ و ۱۴ انجام شد. نتایج بررسی بافت­شناسی نشان داد که عصاره سیر در کمترین دوز سبب کاهش میزان زرده سازی شد، اما در دوزهای بالاتر سبب افزایش میزان زرده سازی و گرایش غدد جنسی این ماهی هرمافرودیت به سمت ماده بودن شد. بیشترین میزان زرده­سازی در دوز ۱ در روز دهم گزارش شد. در مجموع، افزایش میزان این عصاره در ابتدا سبب افزایش تعداد فولیکول­ها در مرحله زرده­سازی و پیشبرد بلوغ تخمدان شد، اما دوزهای بالاتر و همچنین، افزایش زمان تجویز عصاره، نتیجه عکس داشت. اندازه­گیری سطوح هورمون­ها تغییر معنی­داری را در سطوح پلاسمایی آن­ها در طی آزمایش نشان داد، به­طوری که افزایش سطح هورمون استروژن در هر سه دوز تجویزی و افزایش سطح هورمون پروژسترون در دوزهای بالاتر (۱% و ۲%) مشاهده شد (۰۵/۰>p). نتایج مطالعه حاضر حاکی از تاثیر عصاره فیتواستروژن سیر بر رشد و بلوغ تخمدان­هاست.

کلیدواژه ها:

Phytoestrogen ، Ovary ، testis ، estrogen ، Progesterone