خوانش کهن الگوها در نقاشی نوگرای ایران مبتنی بر دیدگاه یونگ ۱

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: سومین کنفرانس بین المللی معماری،عمران،شهرسازی،محیط زیست و افق های هنر اسلامی در بیانیه گام دوم انقلاب
  • کد COI اختصاصی: ICACU03_1378
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 35
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

آرزو محمودزاده

دانشجوی کارشناسی ارشد نقاشی، دانشکده هنر، موسسه آموزش عالی فردوس، مشهد، ایران

جوادامین خندقی

استادیار گروه ادبیات نمایشی، دانشکده هنر، موسسه آموزش عالی فردوس، مشهد، ایران

جمال عرب زاده

استادیار گروه نقاشی، دانشکده هنرهای تجسمی، دانشگاه هنر، تهران، ایران

چکیده

کهن الگو از بنیادی ترین مفاهیم مکتب روانشناسی یونگ است . کهن الگوها مفاهیمی هستند که در ژرفترین لایه های روان انسان جای گرفته اند و به صورت نماد در رویا، خواب، اسطوره، ادبیات و هنر متجلی می شوند. آثار نقاشی خلق شده در جهان از دیرباز تا امروز سرشار از نمود این کهن الگوهاست . در ایران جریان هنر نوگرا از اوایل دهه بیست شمسی آغاز می شود. این جریان فراز و فرودهای بسیاری داشته ودر دهه های چهل و پنجاه به اوج و اعتلا رسیده و مسیرش را ادامه داده است . در دوره حاضر از هنر معاصر، میراث سنت و همین طور مدرنیسم به نحو نقادانه ای مورد ارزیابی قرار گرفته است . یکی از شاخه های نقد روانشناسانه ، نقد آرکی تایپی یا کهن الگویی است . برخی نقاشان نوگرا با نگاه به سنت تصویری و بازشناسی بعضی آرکی تایپ ها که در روان جمعی ایرانی جایگاه و معنای ویژه ای دارند، آگاهانه یا ناخوداگاه دست به بازنمایی این کهن الگوها با رویکردی مدرن زده اند. چند کهن الگوی بررسی شده در این پژوهش ، ماندالا، اسب ، ماهی ، پرنده و اسطوره قهرمان است که از عناصر تکرار شونده در نقاشی معاصر و هم چنین نقاشی کلاسیک ایرانی هستند، ابتدا معنای نمادین آرکی تایپ مورد نظر بررسی شده و تاریخچه مختصر آن در حافظه تصویری ایرانی مطالعه شده و سپس در چند اثر انتخابی از نقاشی نوگرا مورد پژوهش قرار گرفته است . مفاهیمی چون وحدت، سیر و سلوک معنوی ، تعالی روح و سفر قهرمانی ، که ریشه در ناخودآگاه جمعی بشرومیل انسان به معنا دارند و در نقاشی مدرن نیز بازنمایی شده اند، در فرصت این پژوهش گفته شده و کهن الگوهای بی شماری وجود دارند که بازشناسی آنها می تواند به درک بیشتر نقاشی معاصر کمک کند.

کلیدواژه ها

کهن الگو، نقاشی نوگرای ایران، یونگ ، ماندالا، اسب ، ماهی ، پرنده، قهرمان.

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.