الگوی روابط ساختاری طرح واره های هیجانی و همجوشی شناختی با علائم اضطراب اجتماعی در دانش آموزان با تاکید بر نقش میانجی حساسیت اضطرابی: یک مطالعه توصیفی

زمینه و هدف: اختلال اضطراب اجتماعی از شایع ترین اختلالات روان­پزشکی قلمداد می شود. با توجه به نقش عوامل مختلف در ایجاد و تداوم آن، پژوهش حاضر با هدف تعیین طرح واره های هیجانی و همجوشی شناختی با علائم اضطراب اجتماعی و نقش میانجی حساسیت اضطرابی انجام گرفت. مواد و روش­ها: پژوهش حاضر از نظر روش­شناسی، توصیفی ­همبستگی از نوع معادلات ساختاری بود. جامعه آماری در این پژوهش از کلیه دانش آموزان متوسطه دوم شهر قزوین که در سال تحصیلی ۴۰۲-۱۴۰۱ مشغول به تحصیل بودند، تشکیل شد. تعداد ۴۰۰ نفر از آن ها (۲۰۰ نفر دختر و ۲۰۰ نفر پسر) با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب و به پرسش نامه های طرح واره های هیجانی، همجوشی شناختی، اضطراب اجتماعی و حساسیت اضطرابی نوجوانان پاسخ دادند. تجزیه­ و تحلیل داده ها از طریق مدل­یابی معادلات ساختاری انجام شد. یافته ها: نتایج مدل­یابی معادلات ساختاری نشان داد که طرح واره های هیجانی با ضریب مسیر ۳۵/۰ و همجوشی شناختی با ضریب ۲۰/۰ به صورت مستقیم با علائم اضطراب اجتماعی ارتباط معنی دار دارند (۰۰۱/۰>P). هم­چنین، طرح واره های هیجانی با ضریب مسیر ۱۹/۰ و همجوشی شناختی با ضریب مسیر ۰۹/۰ به صورت غیر مستقیم با میانجی گری حساسیت اضطرابی با علائم اضطراب اجتماعی ارتباط معنی داری دارند (۰۰۱/۰>P). نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان داد که طرح­واره های هیجانی و همجوشی شناختی می توانند عامل خطری برای علائم اختلال اضطراب اجتماعی در نوجوانان باشند. این متغیرها هم­چنین می توانند با افزایش حساسیت اضطرابی، اضطراب اجتماعی را تشدید کنند. توصیه می­شود متخصصان سلامت روان به منظور بهبود کیفیت و تسریع در درمان در برنامه های درمانی خود به این عوامل دقت نظر داشته باشند. واژه های کلیدی: طرح واره های هیجانی، همجوشی شناختی، علائم اضطراب اجتماعی، حساسیت اضطرابی

کلیدواژه ها:

Emotional schemas ، Cognitive fusion ، Social anxiety symptoms ، Anxiety sensitivity ، طرح واره های هیجانی ، همجوشی شناختی ، علائم اضطراب اجتماعی ، حساسیت اضطرابی