آیا معیارهای ارزیابی عملکرد سنتی توانایی تبیین Q توبین به عنوان یک شاخص جامع عملکرد را دارد؟ (مطالعه تجربی بازار سرمایه ایران)

ارائه شاخصی جامع که همه شاخص های سنتی عملکرد مالی را تبیین نماید و به جای آنها بتوان از آن بهره جست، یکی از مباحث سهم دهه های اخیر در حسابداری مدیریت بوده است. یکی از پرآوازه ترین شاخص های سنجش ارزش نسبت Q توبین است. از اینرو، در این تحقیق همراستا با تحقیقات انجام شده، در دنیا به بررسی میزان جامعیت شاخص Q توبین در مقایسه با شاخص های سنتی عملکرد شرکت نظیر ROE, ROA, P/E, EPS پرداخته شد. سوال اساسی این تحقیق این است که آیا می توان به جای این شاخص ها تنها از Q توبین به عنوان یک شاخص جامع ارزش و عملکرد شرکت در ایران بهره جست؟ برای این منظور از روش رگرسیون چند متغیره و با روش گام به گام در تجزیه و تحلیل فرضیات تحقیق استفاده شده است. نمونه تحقیق متشکل از 73 شرکت در دوره زمانی 82 تا 86 است. نتایج نشان داد که Q توبین به عنوان متغیر وابسته توسط متغیرهای مستقل P/E و ROE در سطح خطای 5% تبیین می شود. رابطه نسبت قیمت به سود هر سهم با نسبت Q توبین منفی و نسبت بازده حقوق صاحبان سهام با این متغیر مثبت است. بنابراین می توان این گونه نتیجه گرفت که علی رغم شهرت نسبت Q توبین شاخص های سنتی عملکرد بر این شاخص مؤثر نیست و به جز دو شاخص مابقی نمی توانند این نسبت را تبیین کنند.

کلیدواژه ها:

نسبت Q توبین ، بازده دارائیها ، بازده حقوق صاحبان سهام ، نسبت قیمت به سود ، سود هر سهم ، شاخص جامع ارزیابی عملکرد