معرفی گسل مرزرود و بررسی عملکرد جنبشی آن با تاکید بر فعالیتهای ماگمایی در طول این گسل، جنوبباختر کلیبر

در این پژوهش گسل معکوس مرزرود در جنوب باختر شهر کلیبر، با بررسی شواهد صحرایی و واحدهای آذرین رخنمون یافته در امتداد آن، برای اولین بار معرفی می شود . این گسل دارای روند کلی شم ال- باختر–جنوبخاور می باشد. در راستای این گسل واحدهای مختلفی رخنمون دارند که کهن ترین آنها سنگهای بازیک زیردریایی کرتاسه بالایی و جوانترین این واحدها به گدازه های برشی پلیو -کواترنر ی مربوط می باشد. عملکرد این گسل، موجب راندگی توالی درهم آمیختهای از گدازه های بالشی و سنگ آهکهای پلاژیک در برابر رسوبات کواترنری، خردشدگی و دگرسانی شدید گرانیت مرزرود و آهک های کرتاسه شده است . با توجه به شواهد صحرایی، گسل مرزرود در طول زمان سازوکارهای متفاوتی داشته است. در زمان کرتاسه پسین زمین ساخت کششی در منطقه حاکم بوده است و موجب فور ان و شکل گیری توالی ستبری از سنگ های آندزیت -بازالتی و گدازه های بالشی در کل گستره و نیز راستای گسل مرزرود شده است . طی گامه پیرنه ای رژیم زمی ن ساختی وارون شد و فعالیت های آتشفشانی با توده های نفوذی و گسلهای عادی با گسلهای معکوس و راندگی جایگزین شدهاند. از گامه پیرنه ای به بعد گسل مرزرود سازوکار معکوس داشته است . در راستای این گسل رخنمو ن های منظمی از بازالت های کواترنری دیده می شود ؛ به نظر می رسد با توجه به سازوکار فشارشی گسل مرزرود، بهترین محل ها برای بالاروی ماگمای بازالتی و فوران آن در سطح زمین، محل بر خورد گسل مرزرود با گسلها و شکستگیهای شمالی–جنوبی یا شمالخاور–جنوبخاور میباشند. با توجه به این شواهد، عملکرد عمقی گسل مرزرود در طول فرگشت آن محتمل است و شاید بتوان این گسل را به عنوان یکی از گسلهای اصلی و پیسنگی گستره ارسباران معرفی کرد.

کلیدواژه ها:

گسل مرزرود ، گسلش راندگی ، گسلش عادی ، بازالت کواترنری ، کشش ، کلیبر