مدل سازی مطلوبیت زیستگاه پلنگ ایرانی (Panthera pardus) در استان لرستان

استان لرستان، به عنوان یک منطقه عمدتا کوهستانی، بخش مهمی از گستره پراکنش پلنگ را در غرب کشور در خود جای داده است. با این وجود، اطلاعات چندانی از پراکنش جغرافیایی پلنگ در این استان در دسترس نیست. هدف از پژوهش حاضر، تعیین زیستگاه های مطلوب پلنگ ایرانی با استفاده از یک رویکرد تلفیقی حاصل از هفت الگوریتم مختلف در سطح استان لرستان است. براساس نتایج، در حدود ۴۱/۶۱۸۵ کیلومترمربع (۸۵/۲۱ درصد) از ناحیه محدوده به عنوان زیستگاه مطلوب پلنگ شناسایی شد. فاصله از مناطق حفاظت شده (۳۰ درصد)، فاصله از روستا (۲۹ درصد)، فاصله از زمین های کشاورزی (۱۱ درصد)، مجموع بارندگی سالانه (۸ درصد) و فاصله از جنگل (۷ درصد) به عنوان مهم ترین متغیرهای موثر بر انتخاب زیستگاه پلنگ شناسایی شدند. در حدود ۴۹ درصد از گستره زیستگاه های مناسب توسط شبکه مناطق حفاظت شده پوشش داده شده است. تاسیس مناطق حفاظت شده و تکمیل شبکه حفاظتی به ویژه در زیستگاه های مطلوب از مهم ترین راهبردها در حفاظت از جمعیت های در خطر پلنگ ها هستند. گوشتخواران بزرگ، به دلیل گستره خانگی بزرگ، عمدتا به لکه های زیستگاهی خارج از مناطق حفاظت شده و ارتباط بین این زیستگاه ها وابسته هستند. بنابراین، حفاظت از لکه های زیستگاهی و ارتباط بین آنها ضروری است. پایش و نظارت زیستگاه ها، استفاده از رویکردهای حفاظتی کارآمد و تقویت مشارکت جوامع محلی، از دیگر مسائل مهم هستند.

کلیدواژه ها:

پلنگ ایرانی ، مدل سازی پراکنش گونه ای ، زاگرس ، مدل سازی تلفیقی ، مناطق حفاظت شده